علائم تومور مغزی از فردی به فرد دیگر متفاوت است. علائم شایع تومور مغزی عبارتند از: سردرد، حالت تهوع یا استفراغ و تشنج. این علائم و سایر علائمی که در زیر ذکر شده‌اند اغلب ناشی از سایر بیماری‌ها هستند. اما در صورت مشاهده هر کدام از این علائم باید به پزشک مراجعه کنید.
تومورهای مغزی به دلایل زیر باعث بروز علائم می‌شوند:
- اشغال فضای داخل جمجمه هنگام رشد.
- موقعیت قرار گیری آنها.
اگر رشد تومورها آهسته باشد، علائم آنها به تدریج طی چند ماه یا حتی چند سال بروز میکند. اما اگر رشد توموری سریع باشد، به سرعت و طی چند روز یا چند هفته ایجاد علامت میکند. در این مقاله از ایران سرطان درباره علائم شایع تومور مغزی خواهیم خواند.
علائم شایع تومور مغزی ناشی از افزایش فشار
جمجمه از استخوان ساخته شده است، بنابراین مغز فضای ثابتی در اختیار دارد. وجود یک تومور در حال رشد در این فضای ثابت منجر به افزایش فشار در داخل جمجمه می‌شود. به این پدیده افزایش فشار داخل جمجمه‌ای می‌گویند. این فشار باعث بروز علائم زیر می‌شود:
سردرد
سردرد علامت شایع تومور مغزی است. اگر تنها علامت شما سردرد باشد، بعید است که علت این سردرد تومور مغزی باشد. اما اگر سردردتان با علایم زیر همراه شد باید به پزشک مراجعه کنید:
- حالت تهوع یا استفراغ.
- نداشتن تجربه قبلی سردرد.
- بیدار شدن در طول شب به دلیل سردرد.
- داشتن مشکلات بینایی مانند دیدن نورهای درخشان یا نقاط تاریک.
- بدتر شدن سردردها طی چند هفته یا چند ماه.
تشنج
تشنج در ۸ نفر از هر ۱۰ نفری که مبتلا به تومور مغزی هستند اتفاق می‌افتد (تقریبا ۸۰٪). در این حالت ممکن‌است دست‌ها، بازوها یا پاهای بیمار دچار لرزش یا انقباض شود یا اینکه کل بدن بیمار تحت تاثیر تشنج قرار بگیرد.
تجربه تشنج بسیار ترسناک است. بیماری‌های مختلفی می‌توانند باعث بروز تشنج شوند. باید به محض بروز تشنج به پزشک یا اورژانس بیمارستان مراجعه نمایید.
حالت تهوع یا استفراغ
حالت تهوع یا استفراغ هم یکی از شایع‌ترین علائم تومور مغزی است. این علائم خصوصا در هنگام انجام حرکات ناگهانی رخ می‌دهد. به ندرت پیش می‌آید که تنها علامت فرد مبتلا به تومور مغزی حالت تهوع باشد و علامت دیگری نداشته باشد. ممکن است حالت تهوع و استفراغ را همراه با سردرد، ضعف و مشکلات بینایی تجربه کنید.
خواب‌آلودگی یا کاهش هشیاری
خواب آلودگی یکی دیگر از علائم شایع تومور مغزی است. بیمار ممکن است احساس خواب‌آلودگی کند یا حتی هوشیاری خود را از دست بدهد. علت این امر ممکن است این باشد که «افزایش فشار داخل جمجمه‌ای» باعث کاهش خون‌رسانی به مغز می‌شود. این علامت می‌تواند برای شما و اطرافیانتان ترسناک باشد.
مشکلات بینایی
ممکن است قدرت بینایی‌تان رو به کاهش بگذارد و عینک نیز کمکی به این قضیه نکند. یا اینکه قدرت بینایی‌تان گاهی خوب باشد و گاهی خوب نباشد. یا ممکن است توانایی خود برای نگاه کردن از گوشه‌های چشم را از دست بدهید (کاهش میدان بینایی)، کاهش میدان بینایی می‌تواند منجر به تصادف با اتومیبل یا برخورد با موانع یا اشیایی شود که در طرفین راست و چپ شما قرار دارند. ممکن است بیمار علائم زیر را نیز داشته باشد:
- تاری دید
- اشکال شناور
- دید تونلی (حالت شدیدتر از دست دادن توانایی دیدن از گوشه چشم. در این حالت دید محیطی از بین رفته و فقط دید مرکزی باقی می‌ماند)
تغییرات شخصیتی و رفتاری
ممکن است خود بیمار یا اطرافیانش متوجه سردرگمی یا تغییرات شخصیتی بیمار شوند. همچنین احتمال دارد که بیمار نتواند به طور طبیعی فکر کند.
علائم شایع تومور مغزی: علائم ناشی از مکان تومور
تومورهای مغزی بسته به جایگاه خود در مغز می‌توانند علائم مختلفی ایجاد کنند. مخ و مخچه نواحی اصلی هستند. مخ به ۴ ناحیه به نام «لوب» تقسیم شده است:
- لوب پیشانی
- لوب گیجگاهی
- لوب آهیانه‌ای
- لوب پس سری
دیگر نواحی مهم مغز عبارتند از:
- ساقه مغز
- طناب نخاعی
- غده هیپوفیز
- غده پینه‌آل
علائم تومور مغزی در لوب گیجگاهی
لوب گیجگاهی محل پردازش صداها و ذخیره خاطرات است. وجود تومور در این ناحیه ممکن است علائم زیر را ایجاد کند:
- از دست دادن حافظه کوتاه مدت
- ایجاد اختلال در شنوایی و گفتار
- شنیدن صداهایی در سر
علائم تومور مغزی در لوب آهیانه‌ای
لوب جداری امکان شناسایی اشیا و ذخیره اطلاعات مربوطه را می‌دهد. وجود تومور در این ناحیه ممکن است علائم زیر را ایجاد کند:
- ایجاد اختلال در گفتار و درک فرد
- ایجاد اختلال در توانایی خواندن یا نوشتن
- از دست دادن احساس قسمتی از بدن
علائم تومور مغزی در لوب پس سری
لوب پس‌سری چیزهایی را که میبینیم پردازش میکند. وجود تومور در این ناحیه می‌تواند باعث بروز مشکلات بینایی از قبیل موارد زیر شود:
- ایجاد تغییر در دید فرد
- ایجاد اختلال در توانایی فرد برای شناسایی رنگ و اندازه اشیاء
علائم تومورهای مخچه
مخچه تعادل و طرز قرارگیری بدن را کنترل میکند. بنابراین وجود تومور در این ناحیه ممکن است علائم زیر را ایجاد کند:
- ایجاد اختلال در هماهنگی و تعادل
- سرگیجه
- تهوع
- حرکات کنترل نشده چشم مانند چشمک زدن
علائم تومورهای ساقه مغز
ساقه مغز عملکردهای حیاتی بدن مانند تنفس را کنترل میکند. وجود تومور در این ناحیه ممکن است علائم زیر را ایجاد کند:
- ایجاد اختلال در بلع و گفتار
- بی‌ثباتی (عدم تعادل) و اختلال در راه رفتن
- دید دوتایی
علائم تومورهای نخاعی
نخاع یک مجموعه بلند متشکل از عصب‌هایی است که از مغز تا قسمت تحتانی کمر کشیده شده‌اند. وجود تومور در نخاع ممکن است باعث ایجاد درد و بی‌حسی یا ضعف در قسمت‌های مختلف بدن شود. همچنین بیمار کنترل خود روی مثانه یا روده را از دست بدهد.
علائم تومور هیپوفیز
غده هیپوفیز هورمون‌هایی تولید میکند که برای عملکرد بدن ضروری هستند. وجود تومور در این ناحیه مغز می‌تواند علائم زیر را ایجاد کند:
- افزایش وزن
- نازایی
- تغییر در خلق و خو
- فشار خون بالا
- افزایش سطح قند خون (دیابت)
- نشت شیر از پستانها در خارج از دوران شیردهی
علائم ناشی از تومورهای پینه‌آل
غده پینه‌آل هورمونی به نام ملاتونین تولید میکند. وجود تومور در این ناحیه علائم زیر را ایجاد میکند:
- سردرد
- تهوع
- خستگی
- دید دوتایی
- بی‌ثباتی (عدم تعادل) هنگام راه رفتن
چه موقع باید به پزشک مراجعه کنید؟
در صورت مشاهده هر یک از این علائم یا در صورت مشاهده تغییرات غیر عادی که به مرور از بین نمی‌روند باید به پزشک مراجعه کنید. بعید به نظر می‌رسد که علائم شما نشانه سرطان باشد، اما پزشک باید این علائم را بررسی کند.
منبع: CancerResearchUK
