تومورهای رویانی چگونه تومورهایی هستند؟

فهرست مطالب
تومور مخچه

منشا تومورهای رویانی سلول‌­هایی است که از مراحل اولیه تکوین باقی می­‌مانند. یعنی از زمانی که رویان هنوز در رحم مادر در حال رشد و تکامل بوده است. این سلول­‌ها معمولا بی­‌ضرر هستند، اما به ندرت نیز سرطانی می‌شوند. انواع مختلفی از تومورهای رویانی وجود دارد، شایع‌­ترین نوع تومورهای رویانی مدولوبلاستوم‌ها هستند که عمدتا در کودکان ایجاد می‌­شوند. پزشکان تا همین اواخر مدولوبلاستوم را عضو تومورهایی به نام PNET در نظر می­‌گرفتند. اما امروزه پزشکان قادر هستند که تومورها را به دقت مورد بررسی قرار دهند. بنابراین اکنون این تومورها را در دسته تومورهای رویانی جای می­‌دهند.

تومورهای رویانی می‌­توانند در هر جایی از مغز شروع شوند. این تومورها به سرعت رشد می­‌کنند و می­‌توانند از طریق مایع مغزی-نخاعی به سایر قسمت­‌های مغز و نخاع پخش شوند (تومور درجه بالا).

انواع تومورهای رویانی

تومورهای رویانی انواع مختلفی دارند:

  • مدولوبلاستوم، که در مخچه ایجاد می­‌شود.
  • تومور رویانی با روزِت­های چند­لایه (ETMR)، که معمولا از مخ شروع می‌­شود.
  • مدولواپیتلیوم، که می­‌تواند در مغز یا نخاع ایجاد شود.
  • تومورهای آتیپیک تراتوئید-رابدوئید (ATRT)، که معمولا از مخچه شروع می­‌شوند.
  • نوروبلاستوم سیستم عصبی مرکزی، که می­‌تواند در بافت عصبی مخ یا لایه‌­های بافت پوشاننده مغز (مننژ) ایجاد شود.
  • گانگلیونوروبلاستوم سیستم عصبی مرکزی، که در بافت عصبی مغز و نخاع ایجاد می­‌شود.

مغز (مخ و مخچه و ساقه مغز)

میزان شیوع تومورهای رویانی

تومورهای رویانی نادر هستند. از هر ۱۰۰ تومور مغزی حدود ۲ مورد (۲ درصد) از نوع «تومورهای رویانی» هستند. شیوع این تومورها در کودکان نسبت به بزرگسالان بیشتر است.

آزمایش‌های تشخیص تومور رویانی

برای تشخیص تومور رویانی باید یک سری آزمایش‌­ها انجام شود. پزشک اندازه تومور را بررسی می­‌کند و همچنین بررسی می­‌کند که آیا تومور پخش شده است یا خیر. این کار به پزشک کمک می‌­کند تا برای درمان برنامه­‌ریزی کند. آزمایش­‌هایی که احتمالا باید انجام شوند عبارتند از:

درمان تومورهای رویانی

روند درمان به نوع تومور جنینی و قابلیت پخش شدن آن به سایر نواحی بستگی دارد. درمان­‌های اصلی برای تومورهای جنینی عبارتند از:

  • جراحی
  • پرتو درمانی
  • شیمی درمانی

جراحی

جراحی معمولا اولین درمانی است که روی بیمار صورت می­‌گیرد. جراح مغز و اعصاب هر مقدار از تومور را که بتواند برمی‌­دارد. نوع دقیق جراحی به محل تومور بستگی دارد.

گاهی نمی‌­توان کل تومور را با جراحی برداشت، به خصوص اگر تومور در اطراف اعصاب یا عروق خونی حیاتی در حال رشد باشد. در صورتی که چنین شود احتمالا بیمار پس از جراحی تحت پرتو درمانی و شیمی درمانی قرار بگیرد.

پرتو درمانی

ممکن است پرتو درمانی روی مغز و گاهی روی کل مغز و نخاع بیمار انجام ­شود. پرتودرمانی، در صورت انجام، معمولا بعد از جراحی انجام می‌شود. در پرتو درمانی از اشعه ایکس پرانرژی برای از بین بردن سلول­های توموری استفاده می‌شود. در واقع پرتو درمانی خطر بازگشت تومور رویانی را می­‌کاهد.

شیمی درمانی

ممکن است بیمار بعد از جراحی یا در حین پرتو درمانی تحت شیمی درمانی قرار بگیرد. در شیمی درمانی از داروهای سایتوتوکسیک (کشنده سلول) برای نابود کردن سلول­های تومور استفاده می‌­شود. شیمی درمانی خطر بازگشت تومور یا پخش شدن آن به سایر نواحی مغز را کاهش می­‌دهد.

پیگیری (فالو آپ)

بیمار بعد از پایان درمان نیز مرتبا با پزشک یا پرستار خود ملاقات می­‌کند. پزشک در هر قرار ملاقات بیمار را معاینه می­‌کند. پزشک درباره حال و احوال بیمار از او سوال می­پرسد، و سوالاتی از این قبیل نیز از بیمار می‌­پرسد: آیا علائم یا عوارض جانبی داشته‌­اید؟ و آیا نگران چیزی هستید؟ همچنین ممکن است در برخی از این ملاقات­‌ها اسکن ام آر آی انجام شود. معمولا هر ۶ ماه یکبار MRI انجام می­‌شود.

کنار آمدن با تومور رویانی

کنار آمدن با تشخیص تومور مغزی هم در عمل و هم از نظر عاطفی بسیار دشوار است. به ویژه اگر فرد به یک تومور نادر مبتلا شود شرایط سخت­‌تر می‌­شود. کسب اطلاعات کافی درمورد نوع تومور، و روش درمان آن می‌­تواند روند کنار آمدن با تومور را آسان‌­تر کند.

تومورهای رویانی

سرطان سلول زایا چیست؟

تومورهای سلول زاینده از یک سلول تمام توان منشأ می‌گیرند، یعنی قادر به تقسیم و تولید انواع سلول‌های موجود در بدن هستند. این‌ها گروهی از تومورهای ناهمگن هستند که می‌توانند هم در غدد جنسی (ارگان‌هایی که سلول‌های تولیدمثلی، تخمک‌ها و اسپرم‌ها را تولید می‌کنند) و هم در سایر قسمت‌های بدن (در این مورد از محل خارج گناد صحبت می‌کنیم) ایجاد شوند.

چه کسانی در معرض خطر هستند؟

برخی از سرطان‌های رویانی با ناهنجاری‌های ژنتیکی مرتبط هستند این سرطان‌ها می‌توانند در افراد هرمافرودیت یا افرادی که دچار دیسژنزیس گناد هستند (شرایطی که در آن غدد جنسی به درستی در طول رشد جنینی شکل نگرفته‌اند) ایجاد شوند. به همین دلیل، حذف پیشگیرانه غدد جنسی غیرعملکرد در این بیماران اندیکاسیون دارد. بیماران مبتلا به سندرم کلاین فلتر می‌توانند تومورهای ژرمینی مدیاستن، فضای میانی قفسه سینه بین دو ریه را ایجاد کنند. افراد مبتلا به بیضه‌های نزول نکرده (بیماری به نام کریپتورکیدیسم) بیشتر در معرض ابتلا به سرطان بیضه هستند. برخی از سرطان‌های مولد می‌توانند مستعد ارثی باشند.

کلام آخر

تومورهای رویالی، تومورهایی هستند که از سلول‌های نورواکتودرم، بافت جنینی که سیستم عصبی از آن تشکیل می‌شود، منشاء می‌گیرند. در اصل، تومورهای سیستم عصبی مرکزی جنینی (CNS) همگی تومورهای نورواکتودرمال اولیه (PNETs) نامیده می‌شدند. امروزه برخی از تومورهای سلول کوچک مانند مدولوبلاستوما، تومور تراتوئید رابدوئید و پینئوبلاستوما به طور جداگانه طبقه بندی شده‌اند و اصطلاح PNET برای اشاره به سایر تومورهای مغزی که از سلول‌های نورواکتودرم منشا می‌گیرند باقی مانده است. آن‌ها تومورهای نادری هستند که در کودکان (3 تا 5 درصد تومورهای مغزی کودکان) بیشتر از بزرگسالان هستند. این تومورها معمولا بین 3 تا 6 سالگی ظاهر می‌شوند.
آنها عمدتاً در مغز و کمتر از 5٪ در نخاع قرار دارند.
تومورهای رویالی بسیار تهاجمی هستند که می‌توانند به اندازه‌های بزرگ برسند، اغلب تمایل دارند از طریق CSF (مایع محافظت کننده از مغز و نخاع) در سراسر سیستم عصبی مرکزی پخش شوند. امکان دارد حاوی نواحی کیستیک یا کلسیفیه باشند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *