طول عمر بیماران تومور مغزی که اصطلاحا به آن «بقا» هم گفته می‌شود، به عوامل مختلفی بستگی دارد. هیچ‌کس نمی‌تواند به صورت دقیق به بیمار بگوید که چقدر زنده خواهد ماند.

اعداد و ارقام این صفحه همه یک سری آمار کلی هستند که بر اساس داده‌های بیماران قبلی با بیماری مشابه به دست آمده‌اند. یادتان باشد که این آمار نمی‌تواند بگوید دقیقا برای یک بیمار خاص چه اتفاقی می‌افتد.

پزشک می‌تواند در خصوص پیش‌آگهی (پروگنوز) بیمار اطلاعاتی در اختیار شما قرار دهد. پیش‌آگهی به معنای پیش‌بینی آینده بیمار است.

طول عمر بزرگسالان و کودکان مبتلا به تومور مغزی و نخاعی با هم متفاوت است.

در ادامه این صفحه از ایران سرطان در مورد طول عمر بیماران تومور مغزی خواهید خواند.

عوامل موثر بر طول عمر بیماران تومور مغزی

تومورهای مغزی نادر هستند و انواع مختلفی نیز دارند. بقای بیمار به عوامل مختلفی بستگی دارد.

نوع تومور

تومورهای مغزی مختلف، پاسخ‌های متفاوتی نیز به درمان می‌دهند. مثلا پرتودرمانی روی برخی تومورها نسبت به سایرین بهتر جواب می‌دهد. برخی تومورها به احتمال زیاد به بافت‌های اطراف مغز پخش می‌شوند. این موضوع باعث می‌شود که برداشتن این تومورها با جراحی دشوار شود.

درجه تومور

برای برخی تومورها نیز «درجه» یا «گرید grade» تومور مهم‌ترین فاکتور به حساب می‌آید. اما در سایر تومورها احتمال اینکه درجه تومور رفتار تومور را در آینده پیش‌بینی کند کم است. احتمال اینکه تومورهای دارای رشد سریع (درجه بالا) بعد از درمان عود کنند (بازگردند) نسبت به تومورهای دارای رشد کند (درجه پایین) خیلی بیشتر است. بنابراین، طول عمر بیماران تومور مغزی در بعضی تومورها وابسته به گرید تومور است.

موقعیت تومور در مغز

موقعیت تومور در مغز نیز ممکن است روی نوع درمان دریافتی بیمار اثر بگذارد. مثلا درمان اصلی برای اغلب تومورهای مغزی «جراحی» است. جراحی برخی نواحی مغز نسبت به سایر نواحی دشوارتر است. از جمله نواحی که جراحی آنها دشوار است عبارتند از: نواحی نزدیک به اعصاب کنترل‌کننده بینایی (اعصاب بینایی)، ساقه مغز، نخاع، یا نواحی نزدیک به عروق خونی اصلی.

گاهی ممکن است تومور در ناحیه‌ای باشد که امکان انجام جراحی روی آن ناحیه برای جراح وجود نداشته نباشد. شیمی درمانی و پرتودرمانی برای تومورهایی که در چنین نواحی قرار دارند گزینه درمانی بهتری است.

بنابراین موقعیت تومور، با تاثیر روی درمان بیمار، می‌تواند بر طول عمر بیماران تومور مغزی اثرگذار باشد.

اندازه و شکل تومور مغزی

برداشتن تومورهای بزرگ یا تومورهایی که مرز مشخصی با بافت اطراف ندارند دشوار است.

سن بیمار در هنگام تشخیص

طول عمر بیماران تومور مغزی با سن زیر ۴۰ سال بهتر است.

طول عمر بیماران تومور مغزی سرطانی (بدخیم)

به طور کلی آمار مربوط به افراد مبتلا به تومورهای مغزی سرطانی بدخیم (سرطانی) بدین شرح است:

• ۴۰ نفر از هر ۱۰۰ نفر (۴۰ درصد) مبتلا به سرطان برای یک سال یا بیشتر زنده می‌مانند.
• بیش از ۱۰ نفر از هر ۱۰۰ فرد (بیش از ۱۰ درصد) مبتلا به سرطان برای ۵ سال یا بیشتر زنده می‌مانند.

طول عمر بیماران تومور مغزی بر اساس نوع تومور

طول عمر بیماران تومور مغزی براساس نوع تومور به شرح زیر است:

شوانوم وستیبولار

به شوانوم وستیبولار، تومور عصب شنوایی یا نوروم آکوستیک نیز گفته می‌شود. این تومورها خوش‌خیم هستند و معمولا نتیجه درمانی خوبی به دنبال دارند.

آستروسیتوم و گلیوبلاستوم مولتی فرم (GBM)

آستروسیتوم‌ها می‌توانند دارای رشد سریع (درجه بالا) یا دارای رشد کند (درجه پایین) باشند. به آستروسیتوم‌های درجه ۴، «گلیوبلاستوم مولتی‌فرم» (GBM) نیز گفته می‌شود. آمار جامعی از طول عمر بیماران تومور مغزی از نوع آستروسیتوم در ایران در دست نداریم. آمار زیر مربوط به بقای بیماران مبتلا به آستروسیتوم به طور کل است.

آستروسیتوم درجه پایین

• بیش از ۹۰ مورد از هر ۱۰۰ مورد (بیش از ۹۰ درصد) بیمار مبتلا به آستروسیتوم درجه ۱ به مدت پنج سال یا بیشتر زنده می‌مانند.
• حدود ۵۰ مورد از هر ۱۰۰ مورد (حدود ۵۰ درصد) بیمار مبتلا به آستروسیتوم درجه ۲ به مدت پنج سال یا بیشتر با وجود بیماری زنده می‌مانند.

آستروسیتوم درجه سه

• بیش از ۲۰ مورد از هر ۱۰۰ مورد (بیش از ۲۰ درصد) بیمار مبتلا به آستروسیتوم درجه ۳ به مدت پنج سال یا بیشتر زنده می‌مانند.

طول عمر مبتلایان به GBM (= گرید ۴)

• حدود ۵ مورد از هر ۱۰۰ مورد (حدود ۵ درصد) بیمار مبتلا به آستروسیتوم درجه ۴ (GBM) به مدت پنج سال یا بیشتر زنده می‌مانند.

اپاندیموم

اپاندیموم‌ها می‌توانند در مغز یا نخاع شروع شوند.

آمار دقیقی از طول عمر بیماران تومور مغزی از نوع اپاندیموم در دست نداریم. آمار زیر مربوط به بقای بیماران مبتلا به اپاندیموم به طور کلی است.

• بیش از ۷۰ مورد از هر ۱۰۰ مورد (بیش از ۷۰ درصد) بیمار مبتلا به اپاندیمومی که در مغز شروع می‌شود به مدت پنج سال یا بیشتر زنده می‌مانند.
• بیش از ۹۰ مورد از هر ۱۰۰ مورد (بیش از ۹۰ درصد) بیمار مبتلا به اپاندیمومی که در نخاع شروع می‌شود به مدت پنج سال یا بیشتر زنده می‌مانند.

الیگوندروگلیوم

آمار کاملی از طول عمر بیماران تومور مغزی از نوع الیگودندروگلیوم در ایران در دست نیست. آمار زیر مربوط به بقای بیماران مبتلا به اپاندیموم به طور کلی است.

• تقریبا ۷۰ مورد از هر ۱۰۰ مورد (تقریبا ۷۰ درصد) بیمار مبتلا به الیگودندروگلیوم به مدت یک سال یا بیشتر از یک سال پس از تشخیص بیماری زنده می‌مانند.
• حدود ۴۰ مورد از هر ۱۰۰ مورد (حدود ۴۰ درصد) بیمار مبتلا به الیگودندروگلیوم به مدت پنج سال یا بیشتر از پنج سال پس از تشخیص بیماری زنده می‌مانند.

مننژیوم

مننژیوم‌ها می‌توانند در مغز یا نخاع شروع شوند. اغلب مننژیوم‌ها در مغز شروع می‌شوند. پزشکان مننژیوم‌ها را بر اساس سرعت رشدشان به چند گروه تقسیم می‌کنند (درجه یا گرید تومور). بیشتر مننژیوم‌ها درجه پایین هستند (درجه یک یا دو). مننژیوم‌ها به ندرت می‌توانند درجه بالا نیز باشند (درجه سه و چهار). آمار کاملی از طول عمر بیماران تومور مغزی از نوع مننژیوم در ایران در دست نداریم. اطلاعات زیر بر اساس مننژیوم مغزی به طور کلی است.

• تقریبا ۷۰ مورد از هر ۱۰۰ مورد (تقریبا ۷۰ درصد) بیمار مبتلا به مننژیوم مغزی درجه ۱ و ۲ به مدت ۱۰ سال یا بیشتر زنده می‌مانند.
• حدود ۴۰ مورد از هر ۱۰۰ مورد (حدود ۴۰ درصد) بیمار مبتلا به مننژیوم مغزی درجه ۳ به مدت ۱۰ سال یا بیشتر زنده می‌مانند.

تومورهای رویانی

تومورهای رویانی از سلول‌هایی منشا می‌گیرند که از مراحل اولیه تکامل باقی مانده‌اند. پزشکان تا همین اواخر تومورهای رویانی را در گروه تومورهای نورواکتودرمال ابتدایی (PNET) جای می‌دادند. انواع متفاوتی از تومورهای رویانی شامل مدولوبلاستوم و نوروبلاستوم وجود دارد. آمار کاملی از طول عمر بیماران تومور مغزی از نوع رویانی در ایران نداریم. آمار زیر مربوط به بقای یک مطالعه گسترده در اروپا است. این مطالعه نگاهی به افرادی انداخته است که بین سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۷ مبتلا به انواع تومورهای رویانی تشخیص داده شدند.

• تقریبا ۶۰ مورد از هر ۱۰۰ مورد (تقریبا ۶۰ درصد) به مدت یک سال یا بیشتر از یک سال پس از تشخیص بیماری زنده می‌مانند.
• حدود ۳۵ مورد از هر ۱۰۰ مورد (حدود ۴۰ درصد) به مدت پنج سال یا بیشتر از پنج سال پس از تشخیص بیماری زنده می‌مانند.

طول عمر بیماران تومور هیپوفیز

بیشتر تومورهای هیپوفیزی خوش‌خیم هستند (سرطان نیستند). به تومورهای هیپوفیزی خوش‌خیم آدنوم هیپوفیز نیز گفته می‌شود. آمار کاملی از طول عمر بیماران تومور مغزی در هیپوفیز در ایران در دست نداریم. آمار زیر مربوط به یک مطالعه آمریکایی است. این مطالعه نگاهی به افرادی انداخته است که بین سال‌های ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۲ مبتلا به تومورهای هیپوفیزی تشخیص داده شدند. این اعداد شامل تومورهای مجرای کرانیوفارنژیال، که نزدیک غده هیپوفیز است، نیز می‌باشد.

توجه داشته باشید که به دلیل تفاوت‌هایی که بین سیستم‌های مراقبت بهداشتی، جمع‌آوری داده‌ها و جمعیت وجود دارد، اینها اعداد حقیقی از میزان بقا در ایران نیستند.

• بیش از ۷۵ نفر از هر ۱۰۰ نفر مبتلا (بیش از ۷۵ درصد) به مدت ۵ سال یا بیشتر از ۵ سال پس از تشخیص زنده می‌مانند.

تومورهای ناحیه پینه‌آل

انواع مختلفی از تومورها از ناحیه پینه‌آل شروع می‌شوند. دورنمای این تومورها بستگی به نوع تومور دارد. آمار دقیقی از ایران در مورد طول عمر این بیماران در دسترس نیست. آمار زیر از یک مطالعه آمریکایی است. این مطالعه بیمارانی را بررسی کرد که در سال ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۲ تشخیص داده شده‌اند. این آمار دقیقا نشان دهنده تصویر واقعی از بقا در ایران نیست. بیش از ۷۵ نفر از هر ۱۰۰ بیمار (بیش از ۷۵٪) بیش از ۵ سال پس از تشخیص زنده ماندند.

طول عمر بیماران تومور نخاعی

انواع مختلفی از تومورهای نخاعی وجود دارد. شایع‌ترین نوع تومورهای نخاعی تومورهای عبارتند از: مننژیوم‌ها، تومورهای اعصاب نخاعی و اپاندیموم. آمار گسترده‌ای در خصوص میزان طول عمر بیماران مبتلا به انواع مختلف تومورهای نخاعی در ایران در دست نیست. آمار زیر مربوط به یک مطالعه آمریکایی است. این مطالعه نگاهی به افرادی انداخته است که بین سال‌های ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۲ مبتلا به تومورهای نخاعی تشخیص داده شدند. توجه داشته باشید که به دلیل تفاوت‌هایی که بین سیستم‌های مراقبت بهداشتی، جمع‌آوری داده‌ها و جمعیت وجود دارد، این‌ها اعداد حقیقی از میزان بقا در ایران نیستند. حدود ۸۰ نفر از هر ۱۰۰ نفر (حدود ۸۰ درصد) به مدت ۵ سال پس از تشخیص زنده می‌مانند.

لنفوم مغز یا نخاع

لنفوم مغز یا نخاع با عنوان لنفوم اولیه سیستم عصبی مرکزی نیز شناخته می‌شود. در مورد طول عمر بیماران تومور مغزی از نوع لنفوم اولیه سیستم عصبی مرکزی آمار گسترده‌ای در ایران نداریم. آمار زیر مربوط به یک مطالعه آمریکایی است. این مطالعه نگاهی به افرادی انداخته است که بین سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۸ مبتلا به این تومورها تشخیص داده شدند.

• بیش از ۵۰ نفر از هر ۱۰۰ نفر مبتلا (بیش از ۵۰ درصد) به مدت یک سال سال یا بیشتر از یک سال پس از تشخیص زنده می‌مانند.
• بیش از ۳۰ نفر از هر ۱۰۰ نفر مبتلا (بیش از ۳۰ درصد) به مدت ۵ سال یا بیشتر از ۵ سال پس از تشخیص زنده می‌مانند.

همانژیوبلاستوم

همانژیوبلاستوم‌ها تومورهای نادری هستند که سرعت رشد کندی دارند. این تومورها معمولا پیش‌آگهی خوبی دارند، البته این موضوع به جایگاه آن‌ها در مغز بستگی دارد. اگر جراح بتواند کل تومور را با جراحی بردارد، دورنمای بهتری می‌توان برای بیمار انتظار داشت.

کرانیوفارنژیوم

کرانیوفارنژیوم‌ها تومورهایی هستند که نزدیک به پایه مغز رشد می‌کنند. این تومورها معمولا پخش نمی‌شوند. بنابراین طول عمر بیماران تومور مغزی از نوع کرانیوفارنژیوم خوب است.

معنی این آمارها چیست؟

اصطلاح بقای یک ساله یا پنج ساله به این معنی نیستند که بیمار تنها به مدت یک سال یا پنج سال زندگی می‌کند. بسیاری از بیماران خیلی بیشتر از این مدت زنده می‌مانند.

منبع