مراحل سرطان پوست که نیاز است بدانید!

ایران سرطان، سایت جامع پیشگیری، تشخیص و درمان سرطان

در این بخش از ایران سرطان، به بررسی درجات و مراحل سرطان پوست می‌پردازیم. برای آنکه بتوانیم شدت و توسعه سرطان را به درستی تشخیص دهیم و روند درمان مناسبی اتخاذ کنیم، نیاز داریم تا اطلاعاتی از قبیل مرحله و درجه سرطان را بدانیم.

مرحله سرطان یا استیج سرطان (Stage) در واقع عددی است که توسط پزشک، بر اساس نتایج آزمایش‌ها به سرطان اختصاص داده می‌شود و نشان‌دهندۀ میزان پیشرفت و جدی بودن سرطان است. این عدد، یکی از مبناهای تصمیم‌گیری برای انتخاب مناسب‌ترین روش درمان سرطان پوست است.
درجۀ سرطان یا گرید سرطان (grade) به شما می‌گوید که سلول‌های سرطانی چقدر شبیه سلول‌های طبیعی بدن هستند.

ممکن است لازم باشد برای تعیین مراحل سرطان پوست، آزمایش‌هایی را انجام دهید. این امر بستگی به نوع سرطان پوست دارد.

بیشتر سرطان‌های سلول پایه‌ای (BCC) پوست نیازی به مرحله‌بندی ندارند؛ زیرا گسترش آن‌ها به سایر قسمت‌ها بسیار نادر است. صرفاً در صورتی نیاز به مرحله‌بندی دارید که سرطان شما بسیار بزرگ باشد.

در صورت ابتلا به سرطان‌های سلول سنگفرشی (SCC)، احتمال بیشتری وجود دارد که به مرحله‌بندی نیاز داشته باشید؛ زیر SCCها می‌توانند گسترش یابند، اگرچه این حالت نیز هم‌چنان نادر است.

پزشکان از سیستم اعداد و یا گاهاً از سیستم TNM برای مرحله‌بندی سرطان استفاده می‌کنند. در این سیستم، از سه نمره برای توصیف گستردگی سرطان استفاده می‌شود. نمره T، میزان رشد تومور اولیه را توصیف می‌کند. N، میزان رشد سرطان را در گره‌های لنفاوی اطراف توصیف می‌کند و M نیز بیان می‌کند که آیا سرطان به اعضای دور از پوست گسترش یافته است یا خیر (متاستاز).

حال که با مفهوم مرحله سرطان آشنا شدیم، به بررسی مراحل سرطان پوست می‌پردازیم.

مراحل سرطان پوست

مرحله صفر سرطان پوست

مراحل سرطان پوست با مرحله صفر شروع می‌شوند که سرطان درجا یا بیماری بوون (Bowen) نیز نامیده می‌شود.

سرطان درجا (in situ) فرم اولیه ای از سرطان پوست است که در آن، سلول‌های تومور، شکل غیرطبیعی دارند ولی وضعیت تهاجم به بافت اطراف را ندارند. بنابراین سرطان هنوز گسترش پیدا نکرده و به مناطق اطراف پوست سرایت نکرده است.

در صورتی که بیماری بوون درمان نشود، ممکن است به سرطان سلول سنگفرشی (SCC) تبدیل شود. بنابراین پزشک ممکن است این مرحله را به عنوان مرحلۀ پیش‌سرطانی توصیف کند.

مرحله ۱ سرطان پوست

مرحله ۱ بدین معناست که سرطان به لایه‌های زیرین گسترش یافته اما اندازه آن از دو سانتی‌متر فراتر نمی‌رود. در این مرحله، تنها یکی از ویژگی‌های خطرناک سرطان دیده می‌شود و حتی ممکن است هیچ یک از ویژگی‌های خطرناک مشاهده نشود. ویژگی‌های خطرناک سرطان عبارتند از:

ضخامت ناحیۀ سرطانی بیش از ۲ میلی‌متر است.
به لایۀ دِرْم گسترش یافته است.
به فضای اطراف عصب گسترش یافته است (تهاجم به اطراف عصب)
سلول‌های سرطانی در زیر میکروسکوپ بسیار غیرطبیعی به نظر می‌رسند (سلول‌ها خیلی کم تمایزیافته‌اند و یا اصلا تمایز نیافته‌اند).

مرحله ۲ سرطان پوست

مرحله ۲ به این معنی است که سرطان بیش از ۲ سانتی‌متر وسعت دارد. در این مرحله، حداقل دو تا از ویژگی‌های خطرناک سرطان مشاهده می‌شود.

مرحلۀ ۳ سرطان پوست

مرحله ۳ بدین معناست که سرطان یکی از ویژگی‌های زیر را دارد:

به استخوان‌های صورت مانند استخوان فک یا استخوان اطراف چشم تهاجم کرده است.
به گره‌های‌ لنفاوی مجاور در همان طرف بدن گسترش یافته است و حداکثر به ۳ سانتی‌متر می‌رسد.

مرحله ۴ سرطان پوست

در مرحله ۴، سرطان یکی از ویژگی‌های زیر را دارد:

به ستون فقرات، دنده‌ها و قسمت پایین جمجمه گسترش یافته است
به گره‌های لنفاوی و اندام‌های داخلی مانند ریه‌ها گسترش یافته است و از ۳ سانتی‌متر نیز فراتر رفته است.

البته مرحله بندی سرطانی که پلک را درگیر کرده متفاوت است.

علاوه بر مراحل سرطان پوست، پزشکان از مفهوم دیگری با عنوان درجه سرطان نیز برای انتخاب مناسب‌ترین روش درمانی استفاده می‌کنند.

درجه سرطان پوست

درجه سرطان به شما می‌گوید که سلول‌های سرطانی تا چه اندازه شبیه سلول‌های طبیعی بدن هستند. هم‌چنین پزشک با استفاده از درجه سرطان، متوجه نحوۀ رفتار سرطان شده و می‌‎تواند مناسب‌ترین روش درمانی را به شما توصیه کند.

سلول‌های سرطانی دارای ۳ درجه هستند:

درجه ۱ (درجه‌پایین)؛ سلول‌های سرطانی خیلی شبیه به سلول‌های طبیعی هستند.
درجه ۲؛ سلول‌های سرطانی کمی شبیه به سلول‌های طبیعی هستند.
درجه ۳ (درجه‌بالا)؛ سلول‌های سرطانی بسیار غیرطبیعی به نظر رسیده و اصلاً شبیه سلول‌های طبیعی نیستند.