بسیار مهم است که با مراقبت های پوستی بعد از سرطان پوست آشنا بوده و هنگام قرارگرفتن در معرض نور خورشید از پوست خود محافظت کنید. در این صفحه از ایران سرطان، به مراقبت های پوستی بعد از سرطان پوست می‌پردازیم.
بررسی پوست برای مراقبت های پوستی بعد از سرطان پوست
دائما پوست خود را بررسی کنید تا متوجه شوید که در حالت طبیعی، چگونه به نظر می‌رسد. در صورت مشاهدۀ هرگونه تغییر در پوست یا علائم احتمالی سرطان پوست به پزشک مراجعه کنید. هم‌چنین در صورت ایجاد تغییر در ناحیه‌ای که قبلاً درگیر سرطان بوده است، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
توجه داشته باشید که بیشتر سرطان‌های غیرملانوم پوست با موفقیت درمان می‌شوند. به ندرت پیش می‌آید سرطانی که در مراحل اولیه درمان شده باشد، مجدداً عود کند. بنابراین، پوست خود را به دقت بررسی کنید اما خیلی نگران نباشید.
مراقبت های پوستی بعد از سرطان پوست
در ادامه، برخی از نکات مربوط به مراقبت های پوستی بعد از سرطان پوست را می‌خوانید:
- هنگامی که زیر نور آفتاب قرار دارید، از لباس‌های نخی و دارای بافت متراکم استفاده کنید؛ زیرا نور آفتاب قادر به عبور از این لباس‌ها نیست.
- شلوار و لباس‌های آستین‌بلند بپوشید.
- از کلاه‌‌های دارای لبۀ بزرگ استفاده کنید که مانع از رسیدن نور آفتاب به صورت و گردن می‌شوند.
- از عینک‌های آفتابی ضد اشعۀ فرابنفش UV استفاده کنید.
- هنگام قرارگرفتن در معرض نور آفتاب (حتی در یک روز ابری)، از کرم ضدآفتاب با فاکتور حفاظتی بالا استفاده کنید.
- در صورت امکان، هنگامی تابش شدید نور خورشید از خانه خارج نشوید (بین ساعت ۱۱ صبح تا ۴ بعداز ظهر)
- هرگز آفتاب نگیرید و به مرکز سولاریوم نیز مراجعه نکنید.
کرم‌های ضدآفتاب بخش مهمی از مراقبت های پوستی بعد از سرطان پوست است!
در صورتی که سابقۀ ابتلا به سرطان پوست دارید، باید از حضور طولانی‌مدت در زیر نور آفتاب خودداری کنید. SPF، مخفف عبارت Sun Protection Factor یا فاکتور حفاظتی آفتاب، بیانگر میزان محافظت کرم ضدآفتاب از پوست در برابر اشعۀ UVB است. از یک کرم ضدآفتاب با فاکتور حفاظتی (SPF) حداقل ۱۵ استفاده کنید؛ نباید در مصرف کرم ضد آفتاب صرفه‌جویی کنید.
ممکن است متخصص پوست به شما پیشنهاد کند از یک کرم ضدآفتاب با فاکتور حفاظتی بالای ۵۰ استفاده کنید. کرم ضدآفتاب با SPF بالاتر، به میزان بیشتری از پوست محافظت می‌کند اما به خاطر داشته باشید که هیچ کرم ضدآفتابی نمی‌تواند حفاظت ۱۰۰ درصدی ایجاد کند.
برای ایجاد محافظت بیشتر، هنگامی که در معرض تابش آفتاب هستید، باید به طور منظم و هر 2 تا 3 ساعت از کرم ضدآفتاب استفاده کنید. استفاده از کرم ضد آفتاب به این معنی نیست که می توانید با خیال راحت آفتاب بگیرید.
انتخاب کرم ضد آفتاب در مراقبت های پوستی بعد از سرطان پوست بسیار مهم است!
کرم ضدآفتابی را انتخاب کنید که از پوست در مقابل دو نوع اصلی اشعۀ فرابنفش (UVA و UVB) به خوبی محافظت کند؛ زیرا هر دو اشعۀ UVA و UVB باعث ایجاد سرطان پوست می‌شوند. SPF، نشان‌دهندۀ میزان حفاظت کرم ضدآفتاب از پوست در برابر اشعۀ UVB است.
هر چه عدد SPF یک کرم ضدآفتاب بیشتر باشد، اشعۀ UVB را به میزان بیشتری مسدود کرده و بنابراین از پوست بیشتر محافظت می‌کند:
- SPF = ۱۵؛ ۹۳% از اشعۀ UVB را مسدود می‌کند.
- SPF = ۳۰؛ ۹۶% از اشعۀ UVB را مسدود می‌کند.
- SPF = ۶۰؛ ۹۸% از اشعۀ UVB را مسدود می‌کند.
برای روشن‌تر شدن مطلب، تصور کنید اگر بدون ضد آفتاب و هیچ پوششی در معرض آفتاب قرار بگیرید، پس از 10 دقیقه دچار آفتاب‌سوختگی می‌شوید؛ حالا اگر از یک کرم ضدآفتاب با SPF یا همان فاکتور حفاظتی 30 استفاده کنید، می‌توانید بدون این که بسوزید، ۳۰ برابر بیشتر در آفتاب قرار بگیرید؛ یعنی 300 دقیقه.
مجدداً تاکید می‌کنیم که کرم ضدآفتاب باید تنها یکی از استراتژی‌های شما برای محافظت از اشعۀ فرابنفش باشد. علاوه بر ضدآفتاب، از کلاه و پوشش مناسب استفاده کنید و در جست‌وجوی سایه باشید. بین ساعات 11 صبح تا 4 بعد از ظهر در معرض تابش آفتاب قرار نگیرید.
ویتامین D برای مراقبت های پوستی بعد از سرطان پوست
ویتامین D به تولید کلسیم، ساخت و مراقبت از استخوان‌ها کمک کرده و در تنظیم سیستم ایمنی بدن نقش دارد. کمبود ویتامین D می‌تواند مشکلاتی را در درازمدت برای انسان ایجاد کند. به عنوان مثال، می‌تواند منجر به بروز پوکی استخوان شود.
نور خورشید منبع اصلی ویتامین D است؛ اجتناب از قرارگرفتن در معرض نور مستقیم نور خورشید و استفاده از کرم‌های ضدآفتاب، می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به سرطان پوست کمک کند.؛ اما در مقابل می‌تواند میزان ویتامین D موجود در بدن را کاهش دهد. غذاهای زیر سرشار از ویتامین D هستند:
- ماهی های چرب مانند ماهی خال‌خالی، ساردین و ماهی آزاد
- تخم‌مرغ
- گوشت قرمز
- مارگارین (کره گیاهی) و غلات غنی‌شده
برخی از افراد به میزان بیشتری نسبت به سایرین در معرض کمبود ویتامین D هستند. به عنوان مثال، افرادی که مدت زمان طولانی را در داخل خانه می‌گذرانند، بیشتر در معرض کمبود ویتامین D هستند. متخصصان توصیه می‌کنند که این افراد پس از تایید پزشک، به صورت روزانه از مکمل‌های ویتامین D در طول سال استفاده کنند.
با پزشک متخصص پوست در مورد مصرف ویتامین D مشورت کنید. وی به شما خواهد گفت که آیا نیازی به مصرف مکمل ویتامین D دارید یا خیر.
ویزیت‌های پیگیری
در این جلسات، در مورد مراقبت های پوستی بعد از سرطان پوست صحبت می‌شود. پس از درمان سرطان پوست، ممکن است به ویزیت‌های پیگیری نیاز داشته باشید. هدف از ویزیت‌های پیگیری، بررسی وضعیت پوست شما و برطرف‌کردن هرگونه نگرانی یا مشکل است.
بسیار مهم است که پوست خود را بررسی کرده و بدانید که چگونه باید از آن در برابر نور خورشید محافظت کنید. در صورت مشاهدۀ هر گونه علامتی از سرطان پوست به پزشک متخصص مراجعه کنید.
چکاپ به جهت مراقبت های پوستی بعد از سرطان پوست
در ویزیت‌های پیگیری، موارد زیر توسط پزشک انجام می‌شود:
- بررسی علائم احتمالی بازگشت سرطان (این موضوع در مورد مراحل اولیۀ بسیاری از سرطان‌های پوست، نادر است)
- بررسی وجود هر گونه مشکل بعد از استفاده از روش درمانی
- بررسی علائم سرطان پوست جدید
- اطمینان از این موضوع که بیمار می‌داند باید به دنبال چه چیزی باشد.
- اطمینان از این موضوع که بیمار می‌داند چگونه از پوست خود در برابر نور خورشید محافظت کند یا خیر.
سابقۀ ابتلا به سرطان پوست در گذشته، خطر ابتلا به نوع دیگری از سرطان پوست را در شما افزایش می‌دهد اما این بدان معنا نیست که قطعاً مبتلا خواهید شد. فواصل زمانی چکاپ ها بستگی به احتمال عود سرطان دارد. پزشک، این ارزیابی را بر اساس موارد زیر انجام می‌دهد:
- اندازه و میزان گسترش سرطان اولیه
- نوع سرطان
- درجه سرطان (ظاهر سلول‌ها در زیر میکروسکوپ)
- قدرت سیستم ایمنی شما
- به چند نوع سرطان پوست مبتلا بوده‌اید؟
برخی از انواع سرطان پوست احتمال بازگشت کمی دارند. به عنوان مثال، اگر مبتلا به مراحل اولیۀ سرطان سلول پایه‌ای پوست (BCC) یا سرطان سلول سنگفرشی (SCC) کم‌خطر باشید، ممکن است صرفاً به یک جلسۀ ویزیت پیگیری نیاز داشته باشید.
در صورت ابتلا به سرطان سلول سنگفرشی (SCC) با خطر بالای عود، ممکن است نیازمند تعداد بیشتری جلسات ویزیت پیگیری باشید؛ به عنوان مثال، هر ۳ تا ۶ ماه تا حداکثر ۵ سال.
امکان دارد پزشک، آزمایشاتی را برای بررسی علائم عود سرطان تجویز کند. این آزمایشات شامل موارد زیر هستند:
- بیوپسی (نمونه‌برداری) پوست
- سونوگرافی
- سی‌تی‌اسکن
خطر گسترش سرطان سلول پایه‌ای (BCC) به سایر نقاط بدن بسیار کم است. BCC می‌تواند در ناحیۀ نزدیک به محل اولیه خود عود کند اما به ندرت به قسمت‌های دیگر بدن انتشار می‌یابد. سرطان سلول سنگفرشی (SCC) بیشتر از سرطان سلول پایه‌ای (BCC) خطر انتشار دارد؛ اما شایع نیست.
شاید بهتر باشد با یکی از آشنایان صحبت کنید؛ این کار به شما حس خوبی می‌دهد. بسیاری از افراد بعد از درمان سرطان، به روان‌شناس مراجعه می‌کنند.
