گرید تومور مغزی به پزشکان در درک نحوه رفتار تومور کمک می‌کند. به گرید (grade) در فارسی، «درجه» گفته می‌شود. تومورهای مغزی بر اساس سرعت رشدشان به گریدبندی تقسیم می‌شوند. در اصل سه گروه وجود دارد که به آنها گرید یک تا سه می‌گویند، مگر در موراد خاص که گرید چهار نیز اضافه می‌شود.
درجه‌بندی روشی برای تقسیم سلولهای تومور به گروه‌ها بر اساس ظاهر سلولها است. برای تعیین درجه، یک پزشک متخصص به نام پاتولوژیست نمونه‌ای از سلولهای تومور مغزی را زیر میکروسکوپ بررسی می‌کند.
گرید تومور مغزی به چه معناست؟
«درجه‌بندی» یا «گریدینگ» روشی برای گروه‌بندی سلولهای توموری بر اساس شکل ظاهری آنها است. گرید، سرعت احتمالی رشد تومورها را نشان می‌دهد. تومورهای مغزی به ۴ درجه (یک تا چهار) تقسیم می‌شوند. پزشک پاتولوژیست (آسیب‌شناس) نمونه‌ای از سلولهای تومورهای مغزی را زیر میکروسکوپ بررسی می‌کند تا «گرید» تومور را بفهمد.
هرچه سلولها طبیعی‌تر به نظر برسند، درجه آنها نیز کمتر است. و هرچه سلولها غیر‌طبیعی‌تر به نظر برسند، درجه آنها نیز بالاتر است.
تومورهای گرید ۱ و ۲ تومورهای «گرید پایین» هستند. تومورهای گرید ۳ و ۴ تومورهای «گرید بالا» هستند. همچنین ممکن است که نتوان از این تجزیه و تحلیل نمره‌ای تعیین کرد. در این صورت با یک تومور با درجه نامشخص مواجه خواهیم شد.
تومور مغزی گرید ۱
این سلولها بسیار شبیه به سلولهای طبیعی هستند. سرعت رشد آنها معمولا کند است و احتمال پخش شدن آنها نیز کمتر است. معمولا جراحی تنها درمانی است که برای تومور مغزی درجه ۱ نیاز است.
تومور مغزی گرید ۲
شباهت این سلولها به سلولهای طبیعی کمتر است. سرعت رشد آنها معمولا کند است، اما می‌توانند به درون بافت‌های مغزی مجاور نیز رشد کنند.
احتمال برگشت (عود) تومورهای گرید ۲ بیشتر است (نسبت به گرید ۱). تومورهای درجه ۲ به احتمال زیاد بعد از جراحی برمی‌گردند و برخی از آنها نیز ممکن است تبدیل به تومور بدخیم شوند.
تومور مغزی گرید ۳
سلولها غیر طبیعی‌تر از سلولهای درجه ۱ و درجه ۲ به نظر می‌رسند. این سلولها می‌توانند به سایر قسمتهای مغز و نخاع پخش شوند. به احتمال زیاد بعد از جراحی به پرتودرمانی و شیمی‌درمانی نیز احتیاج است.
تومور مغزی گرید ۴
سلولها بسیار غیرطبیعی به نظر می‌رسند. سرعت رشد این تومورها نسبت به سایر تومورها بیشتر است. این تومورها اغلب پس از درمان بازمی‌گردند و می‌توانند به سایر قسمتهای مغز و گاهی نخاع پخش شوند. معمولا بیمار باید تحت پرتودرمانی و شیمی‌درمانی قرار گیرد.
تومورهای GBM (گلیوبلاستوم مولتی فرم) و مدولوبلاستوم همیشه گرید ۴ هستند.
تفاوت گرید تومور مغزی با مرحله تومور مغزی
هنگامی که سرطان تشخیص داده می‌شود، ویژگی‌های تومور با سه شاخص همراه است:
نوع، درجه و مرحله.
درجه و مرحله دو مفهومی هستند که تمایل به اشتباه گرفتن دارند اما متفاوت و مکمل هم هستند. نحوه تمایز آنها را توضیح خواهیم داد. در واقع :
- درجه به بدخیمی ذاتی اشاره دارد.
- مرحله به شدت گسترش در ارگانیسم اشاره دارد.
و هر دو به یک اندازه مهم هستند. در اینجا ما بر روی درجه تمرکز می‌کنیم که به ما می‌گوید احتمال رشد آن تومور چقدر سریع است (بدخیمی ذاتی) و به زودی در مورد مرحله‌بندی صحبت خواهیم کرد که به اندازه یا وسعت تومور اصلی (تومور اولیه) اشاره دارد. اگر گسترش یافته باشد.
به طور معمول، تومورها بر اساس سرعت رشد سلولهای سرطانی و حمله به سایر اندام‌ها به خوش خیم و بدخیم تقسیم می‌شوند. با این حال،گرید تومور مغزی به تنهایی کافی نیست، زیرا حتی تومورهای خوش خیم می‌توانند برخی از عملکرد‌ها، حتی عملکرد‌های حیاتی را به خطر بیندازند. علاوه بر این، اکثر تومورهای مغزی هرگز به سایر اندام‌ها حمله نمی‌کنند و محدود به سیستم عصبی مرکزی می‌مانند.
چرا گرید تومور مغزی مهم است؟
زیرا می‌تواند یکی از عوامل تعیین‌کننده پاسخ به درمان و روند بهبودی باشد. در تومورهای تمایز یافته و تومورهای تمایز نیافته، در صورت مشکوک شدن به ضایعه بدخیم، نمونه‌ای از آن بافت گرفته شده و آنالیز می‌شود ( بیوپسی). از این بررسی، از جمله نتایج دیگر نوع تومور و درجه بدخیمی است.
گرید تومور مغزی: خوش‌خیم یا بدخیم
پزشکان ممکن است برای توصیف برخی از تومورهای «گرید پایین» از عبارت «خوش‌خیم» و برای توصیف برخی از تومورهای «گرید بالا» از عبارت «بدخیم» استفاده کنند.
این سیستم «درجه‌بندی» یا «گریدینگ» به طور کلی برای دسته‌بندی اکثر تومورها به خوبی عمل می‌کند. اما گرید برخی از تومورهای مغزی کاملا مشخص نیست. به عنوان مثال، یک تومور خوش‌خیم که به کندی رشد می‌کند می‌تواند یک سری علائم جدی ایجاد کند و اگر در قسمت خاصی از مغز قرار داشته باشد می‌تواند کشنده باشد. یا مثلا برخی از «آستروسیتوم‌های» درجه پایین می‌توانند با گذشت زمان به تومورهای بدخیم تبدیل شوند.
گاهی برای درمان تومورهای خوش‌خیم از پرتو درمانی و شیمی‌درمانی استفاده می‌شود. این کار به کنترل تومور کمک می‌کند و احتمال بازگشت تومور را کاهش می‌دهد.
از پزشکتان بخواهید برایتان توضیح دهد که معنی «گرید» در بیماری شما چیست.
در مورد آستروسیتوم و سایر انواع تومورهای مغزی بیشتر بدانید.
تبدیل شدن تومور خوش‌خیم به بدخیم
ممکن است برخی از تومورهای «درجه پایین» به تومور بدخیم تبدیل شوند. به این پدیده «تبدیل به بدخیمی» یا «پیشرفت به بدخیمی» گفته می‌شود.
برای مثال، یک تومور گرید ۲ می‌تواند به یک تومور گرید ۳ پیشرفت کند یا یک تومور گرید ۳ می‌تواند به تومور گرید ۴ تبدیل شود.
گرید تومور مغزی چگونه در روند درمان تأثیر می‌گذارد؟
پزشکان از درجه و سایر عوامل مانند نوع تومور، مرحله (وسعت) سرطان و سن و وضعیت عمومی بیمار برای تعیین سیر احتمالی بیماری و امکان کنترل استفاده می‌کنند. و عود.
به طور کلی، گرید تومور مغزی پایین‌تر نشان دهنده پیش آگهی بهتر است. گرید تومور مغزی درجه بالاتر ممکن است سریعتر رشد کرده و گسترش یابد و ممکن است نیاز به درمان فوری یا تهاجمی‌تری داشته باشد.
اهمیت درجه تومور در برنامه‌ریزی درمان و تعیین پیش آگهی بیمار در همه موارد بسیار مهم است. اگرچه برای انواع خاصی از سرطان مانند سارکوم بافت نرم، تومور اولیه مغزی بیشتر است. بیماران باید با پزشک خود صحبت کنند تا در مورد درجه تومور و ارتباط آن با درمان و پیش آگهی بیشتر بدانند.
تومور مغزی چه مدت رشد می‌کند؟
سرعت رشد تومور در ناحیه مغز به ساختار بافتی، محل، مرحله فرآیند پاتولوژیک و ویژگی‌های فردی ارگانیسم بستگی دارد. به طور متوسط، این رقم ۱-۳ سال است. نه تنها پیش آگهی بقا، بلکه هزینه درمان سرطان مغز نیز به مرحله‌ای که انکولوژی در آن تشخیص داده شده است، بستگی دارد
انجام آزمایش‌های دیگر روی سلولها
پزشکان با استفاده از روشهای جدید می‌توانند ژن‌ها و پروتئین‌های درون برخی از انواع سلولهای تومورهای مغزی را مورد بررسی قرار دهند. به این تکنیک‌ها، مطالعات «بیومارکر» یا مطالعات «مولکولی» گفته می‌شود. بیومارکر از دو بخش «بیو» به معنای «زیست» و «مارکر» به معنای «نشانگر» تشکیل شده و در مجموع به معنی «نشانگر زیستی» است.
نتایج مطالعه روی بیومارکرها به پزشکان کمک می‌کند تا بهترین روش را برای درمان برخی از انواع تومورهای مغزی اتخاذ کنند.
آزمایش‌های بیومارکرها مختلفی وجود دارد. مثلا برای نوعی تومور مغزی به نام «گلیوم» می‌توان یک سری آزمایش‌ها برای بررسی پروتئین‌های زیر انجام داد:
- IDH
- 1p/19q
- MGMT
نتایج مطالعه روی بیومارکرها به پزشکان کمک می‌کند تا بهترین روش را برای درمان شما اتخاذ کنند. از پزشک خود بپرسید که با توجه به شرایط کنونی شما آیا این مطالعات مفید هستند یا خیر.
