سرطان پستان شایع‌ترین نوع سرطان است و فراوان‌ترین نوعِ آن سرطان پستان تهاجمی از نوع غیرویژه (NST) است. انواع دیگری از سرطان پستان وجود دارد که نادر هستند. در این مقاله به بررسی انواع نادر سرطان پستان پرداخته‌ایم.
دسته‌بندی انواع سرطان پستان
پزشکان روش‌هایی برای دسته‌بندی سرطان پستان به انواع مختلف تنظیم کرده‌اند. گاهی اوقات سرطان‌های نادرتر را نوع ویژه و انواع شایع‌تر را نوع غیر ویژه می‌نامند. بیشترِ سرطان‌های پستان کارسینوم تهاجمی، نوع غیر ویژه هستند. حدود هفتاد درصد (70%) از سرطان‌های پستان از این نوع هستند که امکان دارد به صورت NST یا NOS (به معنی «مشخص‌نشده» یا «بدون ذکر جزئیات») نوشته شود.
سرطان‌های پستان از نوع ویژه سلول‌هایی با ویژگی‌های خاص دارند، و این ویژگی‌ها هنگامی که پزشک سلول‌ها را در زیر میکروسکوپ بررسی می‌کند، مشاهده می‌شوند.
سرطان پستان مدولار
کمتر از 5 درصد از موارد سرطان پستان از نوع مدولار هستند. این نوع سرطان یکی از انواع نادر سرطان پستان است که بیشتر در زنان جوان و در کسانی که ژن معیوب BRCA1 را به ارث برده‌اند، رخ می‌دهد. سلول‌های سرطانی در سرطان مدولار معمولاً بزرگ‌تر از سلول‌های سایر انواع سرطان پستان هستند. هنگامی که پزشک این سرطان را در زیر میکروسکوپ مشاهده می‌کند، می‌تواند مرز مشخصی بین تومور و بافت طبیعی ببیند. این نوع تومور پستان از جهت دیگری هم غیرمعمول است و حاوی گلبول‌های سفید خون است. پزشکان سرطان پستان مدولاری را همانند سایر انواع سرطان پستان تهاجمی معالجه می‌کنند.
سرطان پستان موسینی (مخاطی یا کلوئیدی)
بین یک تا دو درصد از انواع نادر سرطان پستان، سرطان موسینی یا مخاطی هستند. این نوع سرطان در مقایسه با انواع دیگر معمولاً رشد آهسته‌تری دارد و بیشتر در سنین بالا رخ می‌دهد. احتمال منتشر شدن آن به گره‌های لنفاوی هم کمتر است. علت نامگذاری سرطان پستان موسینی این است که این نوع سرطان از مقدار زیادی موسین تشکیل شده است. سرطان پستان موسینی است فقط از نوع موسینی باشد یا به صورت ترکیبی از موسینی و انواع دیگر.
پزشکان معمولاً سرطان‌های موسینی را همانند سایر انواع سرطان پستان معالجه می‌کنند و آن را با جراحی برمی‌دارند؛ چه به صورت برداشتن تمام پستان (ماستکتومی) یا قسمتی از آن (جراحی حفظ پستان).
ممکن است نمونه‌برداری از گره‌های لنفاوی نگهبان هم انجام شود تا معلوم شود که آیا سرطان به گره‌های لنفاوی گسترش یافته است یا نه.
سرطان پستان توبولار
در حدود دو درصد (2%) از انواع نادر سرطان پستان، از نوع توبولار یا لوله‌ای هستند. سلول‌های سرطانی در زیر میکروسکوپ شبیه لوله به نظر می‌رسند. این نوع سرطان بیشتر در افراد مسن‌تر رخ می‌دهد و تومور در هنگام تشخیص معمولاً بسیار کوچک است؛ گاهی اوقات هم به گره‌های لنفاوی مجاور منتشر می‌شود.
معالجۀ آن مشابه سایر انواع سرطان پستان تهاجمی است. در مقایسه با بعضی از انواع دیگر، سرطان‌های توبولار پس از درمان کمتر احتمال بازگشت دارند.
آدنوئید سیستیک کارسینومای پستان
کمتر از یک درصد (1%) از انواع نادر سرطان پستان، سرطان کیستیک آدنوئید هستند، که گاهی اوقات به آنها سرطان «مشبّک» یا «کریبری‌فرم» نیز گفته می‌شود.
این نوع سرطان اغلب در غدد بزاقی تشخیص داده می‌شود، اما بعضی از آنها هم در بافت پستان ایجاد می‌شوند. سرطان کیستیک آدنوئید معمولاً در سنین بالا دیده می‌شود، اما در افرادی به سن 25 سال هم مشاهده شده است.
آدنوئید سیستیک کارسینومای پستان معمولاً رشد آهسته‌ای دارد، و پزشکان اغلب جراحی را توصیه می‌کنند. در بیشتر موارد نیازی به برداشتن کامل پستان (ماستکتومی) نیست، بلکه پزشک فقط ناحیۀ سرطانی را برمی‌دارد. این نوع جراحی را «جراحی حفظ پستان» می‌نامند. این سرطان به ندرت به قسمت‌های دیگر بدن منتشر می‌شود، به همین دلیل معمولاً نیازی به برداشتن گره‌های لنفاوی نیست. خطر بازگشت این نوع تومور کم است، و بنابراین چشم‌انداز خوبی دارد.
سرطان پستان متاپلاستیک
این نوع سرطان بسیار نادر است و کمتر از پنج درصد انواع نادر سرطان پستان را تشکیل می‌دهد. معمولاً در سنین بین 47 تا 61 سال اتفاق می‌افتد و در میان زنان سیاهپوست یا اسپانیایی تبار نسبتاً شایع‌تر است. پزشکان سرطان‌های سلول متاپلاستیک را به همان روش سایر انواع سرطان پستان معالجه می‌کنند. بیمار امکان دارد تحت جراحی، شیمی‌درمانی، و پرتودرمانی قرار بگیرد. بعضی از تومورهای متاپلاستیک پستان از نوع سه‌گانه منفی هستند. این بدان معنا است که این سرطان‌ها گیرندۀ استروژن، پروژسترون، یا HER2 ندارند، و بنابراین هورمون‌درمانی یا درمان هدفمند در مورد آنها بی‌فایده است.
سرطان پستان متاپلاستیک معمولاً به گره‌های لنفاوی انتشار نمی‌یابد، اما احتمال گسترش آن به قسمت‌های دیگر بدن بیشتر از سایر انواع سرطان پستان است.
لنفوم پستان
لنفوم‌های غیرهوجکین (NHL) پستان بسیار نادر هستند و کمتر از یک درصد از انواع نادر سرطان پستان را تشکیل می‌دهند. شایع‌ترین انواع آن عبارتند از لنفوم سلول‌های B مانند لنفوم سلول‌های B بزرگ منتشر (DLBL) و لنفوم ناحیۀ حاشیه‌ای خارج‌گرهی. لنفوم سلول T محیطی (یا به اختصار، PTCL) از شیوع کمتری برخوردار است.
نوع نادری از لنفوم غیرهوجکین وجود دارد که لنفوم سلول‌های بزرگ آناپلاستیک، وابسته به ایمپلنت پستان (BIA-ALCL) نامیده می‌شود. این لنفوم امکان دارد در تعداد کمی از زنانی که عمل کاشت پستان انجام داده‌اند، رخ دهد. اولین علامت آن معمولاً تورم (حفره‌های حاوی مایع) در اطراف ایمپلنت است. در موارد بسیار نادر امکان دارد توده‌ای در نزدیکی ایمپلنت احساس شود.
لنفوم BIA-ALCL در جا به وضعیتی گفته می‌شود که لنفوم به سایر قسمت‌های پستان منتشر نشده است. در این حالت ایمپلنت برداشته می‌شود و معمولاً درمان بیشتری لازم نیست، اما گاهی هم امکان دارد به دارودرمانی نیاز داشته باشید. پیش‌آگهی این نوع سرطان پستان عالی است.
در برخی زنان لنفوم به صورت توده‌ای در پستان ظاهر می‌شود. این حالت را i-ALCL نفودکننده می‌نامند که می‌تواند به گره‌های لنفاوی نیز منتشر شود. بعد از برداشتن ایمپلنت، معمولاً درمانی شامل شیمی‌درمانی، یا گاهی هم پرتودرمانی صورت می‌گیرد.
سرطان پستان نوع بازال
سرطان پستان نوع بازال (پایه) با تغییرات ژنتیکی خاصی در سلول‌ها همراه است. این سلول‌ها مقادیر زیادی از پروتئینی موسوم به سیتوکراتین 6/5 تولید می‌کنند. این نوع از سرطان پستان اغلب سه‌گانه منفی است، به این معنی که سلول‌ها گیرندۀ زیادی برای استروژن، پروژسترون، یا HER2 ندارند و بنابراین هورمون‌درمانی و دارودرمانی هدفمند برای بیشترِ سرطان‌های نوع بازال مؤثر نیست. به جای آن، پزشکان از درمان‌های دیگری، مانند جراحی، شیمی‌درمانی، و پرتودرمانی استفاده می‌کنند.
فیلودس یا فیلودس سیستوسارکوم
این نوع از سرطان کمتر از یک درصد انواع نادر سرطان پستان را تشکیل می‌دهد و به آن فیلودس سیستوسارکوم نیز می‌گویند. معمولاً اولین نشانۀ آن وجود توده‌ای در پستان است. فیلودس می‌تواند به دو شکلِ سرطانی (بدخیم) یا غیرسرطانی (خوش‌خیم) باشد، و معمولاً در زنان میان سال یا مسن‌تر رخ می‌دهد. اگر از نوع سرطانی باشد امکان دارد به گره‌های لنفاوی منتشر شود، اما این حالت به ندرت اتفاق می‌افتد. درمان اصلی آن جراحی است، اما گاهی هم امکان دارد بیمار تحت پرتودرمانی یا شیمی‌درمانی قرار بگیرد.
سرطان پستان پاپیلاری
کمتر از یک درصد از انواع نادر سرطان پستان، از نوع سرطان پستان پاپیلاری است. تومورهای پاپیلاری معمولاً زنان مسن‌تر را مبتلا می‌کنند.
انواع مختلفی از سرطان پستان پاپیلاری وجود دارد:
- درجا: این دسته مراحل اولیۀ سرطان هستند که منتشر نشده‌اند.
- تهاجمی: این سرطان‌ها به بافت پیرامونیِ پستان، یا فراتر از آن، گسترش یافته‌اند.
- غیرسرطانی (خوش‌خیم): به این دسته پاپیلوما نیز گفته می‌شود.
درمان به نوع سرطان پستان پاپیلاری بستگی دارد. امکان دارد بیمار تحت جراحی پستان، و گاهی هم غدد لنفاوی، قرار بگیرد. همچنین امکان دارد پرتودرمانی یا دارودرمانی هم انجام شود.
کنار آمدن با انواع نادر سرطان پستان
کنار آمدن با تشخیص سرطان امکان دارد مشکل باشد، چه از لحاظ عملی و چه از نظر عاطفی. در صورتی که به انواع نادر آن مبتلا باشید این کار احتمالاً به طور خاص دشوار است. آگاهی داشتن دربارۀ سرطان و درمان آن می‌تواند تصمیم‌گیری و کنار آمدن با رویدادهای بعدی را آسان‌تر کند. صحبت کردن با افراد دیگری که مشکل مشابهی دارند می‌تواند مفید باشد، اما پیدا کردن کسانی که به انواع نادری از سرطان مبتلا هستند آسان نیست.
کارآزمایی و تحقیق انواع نادر سرطان پستان
تعداد کارآزمایی‌های بالینی برای سرطان‌های نادر کمتر از کارآزمایی‌های مربوط به انواع شایع‌تر سرطان است. سازمان‌دهی و اجرای کارآزمایی برای سرطان‌های نادر دشوار است. پیدا کردن تعداد کافی بیمار برای موفقیت یک کارآزمایی بسیار حیاتی است. اگر کارآزمایی بیش از حد کوچک و محدود باشد، نتایج آن از قدرت کافی برخوردار نیستند که بتوان بر اساس آنها برتریِ یک روش درمانی را نسبت به روش‌های دیگر ثابت کرد. هدف از «بنیاد بین‌المللی سرطان‌های نادر» (IRCI) توسعۀ تحقیقات بیشتر در مورد روش‌های جدید درمان سرطان‌های نادر است.
