اپاندیموم کودکان :عوامل، علائم، تشخیص و درمان آن

فهرست مطالب
مولاژ سر و گردن و مغز

اپاندیموم کودکان در سن زیر ۵ سال شایع‌تر است. این تومورها از سلول­های اپاندیمال منشا می‌­گیرند. سلول­‌های اپاندیموم نواحی سرشار از مایع در مغز (بطن‌­های مغز) و نخاع را می‌پوشانند. وظیفه آنها ترمیم بافت عصبی آسیب­‌دیده است.

اپاندیموم‌­ها در کودکان از کجا شروع می­‌شوند؟

اپاندیموم در کودکان اغلب در مخچه ایجاد می‌شود. ممکن است این تومورها در مخ یا در موارد خیلی نادر در نخاع نیز ایجاد شوند. این تومورها می­‌توانند به مایع اطراف مغز پخش شوند.

آناتومی مخ، مخچه، ساقه مغز، هیپوتالاموس و غده هیپوفیز

عوامل خطر و علل ایجاد کننده اپاندیموم کودکان

نگرانی و پرسش اکثر مردم این است که چه چیزی باعث ابتلای فرزندشان به سرطان شده است. نمی­‌دانیم علت ایجاد سرطان­­‌هایی مانند اپاندیموم در کودکان چیست و چگونه می‌­توان از بروز این سرطان­ها پیشگیری کرد.

می­‌دانیم که برخی از سندرم‌­های سرطان خانوادگی ارثی می­‌توانند خطر ابتلا به اپاندیموم را تا حدودی افزایش دهند.

اپاندیموم‌­ها به ندرت با موارد زیر مرتبط هستند:

  • پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی (FAP)- که گاهی به آن سندرم «تورکوت» یا «تورکو» نیز گفته می­‌شود‌
  • تومورهای نخاعی در نوروفیبروماتوز نوع ۲ (NF2)

اما این نکته را به یاد داشته باشید که تمامی کودکان مبتلا به این سندرم­‌ها لزوما به تومور مغزی مبتلا نمی­‌شود.

نشانه‌­ها و علائم اپاندیموم کودکان

ممکن است کودک از چند هفته یا چند ماه قبل از تشخیص اپاندیموم علائمی داشته باشد. بسیاری از علائم تومور عمومی و غیر­اختصاصی هستند. برخی از علائم نیز مشابه علائم بیماری­‌های خفیف کودکان هستند. این علائم عبارتند از:

  • سردرد صبحگاهی
  • تهوع یا استفراغ
  • دید دوتایی
  • تشنج
  • انحراف سر

ممکن است دور سر نوزادان افزایش یابد. متخصص بهداشت باید دور سر نوزاد را در چکاپ­ها اندازه­‌گیری کند. یا ممکن است ناحیه نرم بالای جمجمه (فونتانل) نوزاد متورم باشد.

آزمایش‌­های تشخیص اپاندیموم کودکان

اولین آزمایش­‌هایی که ممکن است روی کودک انجام شوند عبارتند از:

  • سی‌­تی اسکن
  • MRI

همچنین ممکن است کشیدن مایع نخاع برای کودک انجام شود. این آزمایش به منظور بررسی سلول­های سرطانی موجود در مایع احاطه­‌کننده مغز و نخاع انجام می­‌شود. به مایع اطراف مغز و نخاع «مایع مغزی نخاعی (CSF)» گفته می­‌شود. پزشک متخصص به منظور بررسی مایع مغزی نخاعی از آن نمونه­‌برداری می­‌کند.

ممکن است کودک برای انجام برخی از انواع آزمایش‌­ها مانند «کشیدن مایع نخاع» به آرام‌­بخش یا بیهوشی عمومی نیاز داشته باشد. این کار کمک می­‌کند که کودک آرام بگیرد.

تشخیص قطعی ابتلا به تومور

حتی اگر از قبل به شما گفته باشند احتمال ابتلا به تومور مغزی وجود دارد، اما تایید تومور از جانب پزشک همچنان می­تواند شوکه‌­کننده باشد.

انواع و درجه­‌های اپاندیموم­ کودکان

در اغلب تومورهای مغزی، پزشکان سلول­‌های اپاندیموم کودکان را زیر میکروسکوپ مشاهده می­‌کنند. این کار معمولا ذهنیتی نسبت به سرعت رشد تومور (کند یا تند) به پزشک می‌دهد. اما در اپاندیموم، ظاهر سلول­ها در زیر میکروسکوپ (درجه) همیشه با رفتار این تومورها مطابقت ندارد. بنابراین ممکن است «درجه تومور» در مورد احتمال رشد یا پخش تومور اطلاعات زیادی در اختیار پزشک قرار ندهد.

محققین دائما در حال تحقیق روی «اپاندیموم­‌ها» هستند. «اپاندیموم­‌ها» بر اساس ظاهر سلول­هایشان زیر میکروسکوپ گروه‌­بندی می­‌شوند.

انواع مختلفی از «اپاندیموم‌­ها» وجود دارد که عبارت­اند از:

درجه ۱

  • اپاندیموم میکسوپاپیلاری (میگزوپاپیلاری)
  • ساب‌­اپاندیموم

درجه ۲ و ۳

  • اپاندیمومی که شامل پاپیلاری، سلول شفاف و تانیسیتیک است.
  • اپاندیموم فیوژن مثبت RELA – تحقیقات اخیر نشان می­‌دهند که نوعی اپاندیموم نیز وجود دارد که دارای تغییر ژنی است.
  • اپاندیموم آناپلاستیک

درمان اپاندیموم کودکان

تیم مراقبت از کودک در مورد بهترین گزینه‌­های موجود برای درمان کودک تصمیم­‌گیری می­‌کند. هم شما و هم فرزندتان در تصمیم‌­گیری نهایی در مورد شیوه درمان و مراقبت نقش خواهید داشت.

درمانی که روی انواع تومورهای اپاندیموم انجام می­‌شود معمولا یکسان است.

رایج‌­ترین شیوه‌­های درمانی برای این تومورها عبارتند ­از:

  • پرتو درمانی
  • جراحی

در موارد نادرتر نیز ممکن است کودک تحت شیمی­‌درمانی قرار گیرد.

جراحی

نوع دقیق جراحی که روی بیمار انجام می­‌شود به محل تومور بستگی دارد. هدف جراح مغز و اعصاب این است که هر چقدر از تومور را که ممکن باشد بر­دارد.

پرتو درمانی

در پرتو درمانی از اشعه ایکس پرانرژی برای از بین بردن سلول­‌های سرطانی استفاده می‌­شود. ممکن است بیمار پس از جراحی تحت پرتو درمانی قرار گیرد تا خطر بازگشت تومور کاهش یابد.

اگر اپاندیموم به مایع اطراف مغز (مایع مغزی نخاعی) پخش شود، معمولا پرتو درمانی روی کل مغز و نخاع انجام می‌­شود. اگر در مایع مغزی نخاعی سلول سرطانی وجود نداشته باشد، ممکن است فقط محل تومور تحت پرتو درمانی قرار گیرد (نه نخاع).

احتمال بروز عوارض جانبی ناشی از پرتو درمانی در كودكان خردسال بیشتر است. بنابراین این کودکان معمولا پس از جراحی به جای پرتو درمانی تحت شیمی درمانی قرار می­‌گیرند.

اگر کودک زیر ۳ سال باشد و تومور در ناحیه سوپراتنتوریال (منطقه‌­ای که مخ را دربرمی­‌گیرد) او قرار داشته باشد، بعید است که تحت پرتو درمانی قرار گیرد. اگر تومور در کودکان بالای ۱۸ سال در ناحیه‌­ای به نام حفره خلفی قرار داشته باشد (ناحیه ای که مخچه را در بر می گیرد)، ممکن است این کودکان تحت پرتو درمانی قرار ­گیرند.

پروتون­ درمانی

پروتون-درمانی نوعی پرتو درمانی است. در این روش برای از بین بردن سلول­های سرطانی به جای اشعه ایکس پرانرژی از اشعه پروتون استفاده می­‌کنند. پروتون­‌ها جز ریز­ذره‌­های اتم هستند. تفاوت آنها با اشعه ایکس این است که اشعه پروتون پس از متوقف شدن یک انفجار ناگهانی از جنس انرژی تولید می­‌کند که درون خود تومور باقی می­‌ماند. بنابراین آسیب کمتری به سلول­های سالم اطراف تومور وارد می­‌کند.

تحقیقات نشان می‌­دهد که پروتون درمانی می­‌تواند در درمان برخی انواع تومورهای مغزی کودکان مفید واقع شود. که این شامل برخی (نه همه) کودکان مبتلا به اپاندیموم می­‌شود.

اگر پزشک متخصص عقیده داشته باشد که پروتون درمانی ممکن است برای کودک­تان مفید واقع شود، این موضوع را با شما در میان خواهد گذاشت.

شیمی درمانی اپاندیموم کودکان

شیمی­‌درمانی به معنی استفاده از داروهای ضد سرطان برای نابود کردن سلول­های سرطانی است. کودکان زیر ۳ سال معمولا پس از جراحی، به جای پرتو درمانی تحت شیمی­ درمانی قرار می­‌گیرند. پزشکان از شیمی درمانی برای کنترل تومور در کودک استفاده می کنند. احتمالا کودک هر هشت هفته یکبار، به مدت یکسال، تحت شیمی درمانی قرار گیرد.

اثرات جانبی ناشی از درمان اپاندیموم کودکان

عوارض جانبی ناشی از درمان اپاندیموم کودکان برای هر کودک متفاوت است. برخی از عوارض جانبی شیمی درمانی و پرتو درمانی در طول درمان بروز می‌کنند و پس از پایان درمان نیز از بین می‌روند. سایر عوارض جانبی تحت عنوان «عوارض دیررس» یا «عوارض طولانی مدت» نیز ماه‌ها یا سال‌ها پس از درمان بروز می‌کنند. این نوع عوارض ممکن است خفیف یا چالش‌انگیز باشند. همه کودکان دچار این عوارض طولانی مدت چالش‌انگیز نمی‌شوند.

پس از پایان درمان تیمی از متخصصان مرتبا کودک را پایش می‌کنند تا در صورت بروز عوارض بلند مدت به او کمک کنند.

عوارض جانبی احتمالی ناشی از پرتو درمانی ممکن است منجر به بروز مشکلاتی در مدرسه یا مراحل رشد کودک شوند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *