سابقه خانوادگی سرطان پستان به چه معناست؟ در بعضی اشخاص، به این دلیل که فرد یا افراد دیگری در خانواده‌شان سرطان‌های خاصی داشته‌اند، خطر ابتلا به سرطان پستان بالاتر از جمعیت عمومی است. به این وضعیت «سابقه خانوادگی سرطان پستان» گفته می‌شود.
داشتن مادر، خواهر، یا فرزند دختری (بستگان درجه یک) که دچار سرطان پستان بوده است احتمال ابتلا به این بیماری را تقریباً تا دو برابر افزایش می‌دهد. اگر تعداد بیشتری از خویشاوندان نزدیک به سرطان پستان مبتلا باشند، یا چنانچه یکی از بستگان قبل از ۵۰ سالگی دچار این بیماری شده باشد، خطر ابتلا باز هم بالاتر است. اما بیشترِ زنانی که فامیل نزدیکی با بیماری سرطان پستان داشته‌اند ممکن است خودشان هرگز به این بیماری دچار نشوند.
به پزشکان عمومی توصیه می‌شود تا کسانی را که ممکن است به دلیل سابقه خانوادگی سرطان پستان با خطر بیشتری در این زمینه روبرو باشند، شناسایی کنند.
ارجاع به پزشک متخصص
سابقه خانوادگی سرطان پستان حالات مختلفی دارد. چنانچه هر یک از موارد زیر را داشته باشید، پزشک عمومی شما را برای ارزیابی به کلینیک تخصصی پستان یا کلینیک ژنتیک ارجاع می‌دهد:
- سابقه خانوادگی سرطان پستان در یک خویشاوند درجه یک مؤنث در سن چهل سالگی یا کمتر (خویشاوندان درجه یک عبارتند از پدر و مادر، خواهر و برادر، یا فرزندان)؛
- یک خویشاوند درجه یک مذکر با تشخیص سرطان پستان در هر سنی؛
- یک خویشاوند درجه یک مبتلا به سرطان در هر دو پستان، که مورد اول سرطان وی زودتر از ۵۰ سالگی تشخیص داده شده است؛
- دو خویشاوند درجه یک، یا یک خویشاوند درجه یک و یک خویشاوند درجه دو، با تشخیص سرطان پستان در هر سنی (خویشاوند درجه دو یعنی عمو، عمه، دایی، خاله، فرزندان خواهر، فرزندان برادر، پدربزرگ و مادربزرگ، و نوه‌ها)؛
- سابقه خانوادگی سرطان پستان در یک خویشاوند درجه یک یا درجه دو در هر سنی، و یک خویشاوند درجه یک یا درجه دو با تشخیص سرطان تخمدان در هر سنی (یکی از این افراد باید فامیل درجه یک باشد)؛
- سابقه خانوادگی سرطان پستان در سه خویشاوند درجه یک یا درجه دو در هر سنی
سایر معیارهای سابقه خانوادگی سرطان پستان
همچنین اگر یک خویشاوند درجه یک یا درجه دو داشته باشید که علاوه بر ابتلا به سرطان پستان در سن بالای چهل سال، یکی از موارد زیر را هم داشته باشند، پزشک عمومی شما را به متخصص ارجاع خواهد داد:
- سرطان در هر دو پستان بوده است (سرطان پستان دوطرفه)؛
- فرد مبتلا به سرطان، مرد بوده است؛
- سرطان تخمدان؛
- اصل و نسب یهودی
- سارکوم (سرطان استخوان یا بافت نرم) در خویشاوندی با سن کمتر از ۴۵ سال؛
- نوعی تومور مغزی به نام گلیوم، یا کارسینومای قشر غدد فوق‌کلیوی در دوران کودکی؛
- الگوهای پیچیدۀ سرطان‌های متعدد که در سنین پایین تشخیص داده شده‌اند؛
- دو نفر یا بیشتر از خویشاوندان پدری با تشخیص سرطان پستان.
ژن‌های سرطان پستان
اگر در بعضی انواع سرطان سابقۀ خانوادگی قوی دارید، ممکن است در خانواده‌تان ژن معیوبی وجود داشته باشد که موجب افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان در شما شود. چندین نقص ژنتیکی را می‌شناسیم که می‌توانند خطر سرطان پستان را افزایش دهند، و برای بعضی از آنها تست‌هایی هم وجود دارد.
ژن‌هایی که خطر ابتلا به سرطان پستان را بالا می‌برند عبارتند از BRCA1 و BRCA2. و دانشمندان در حال بررسیِ ژن‌های دیگری هستند که همین تأثیر را داشته باشند.
دارا بودن یکی از این ژن‌های معیوب به این معنا است که احتمال ابتلا به سرطان پستان در این فرد بیشتر از کسی است که چنین ژنی را ندارد؛ اما این به معنی قطعی بودنِ بیماری نیست.
به یاد داشته باشید که اغلب موارد سرطان پستان به طور تصادفی رخ می‌دهند. طبق برآورد محققان، تنها حدود ۵ تا ۱۰ مورد از هر ۱۰۰ مورد سرطان پستان (یعنی ۵ تا ۱۰ درصد) ناشی از یک ژن معیوب ارثی هستند.
آیا به غربالگری بیشتری نیاز دارم؟
کارکنان کلینیک پستان یا کلینیک ژنتیک می‌توانند خطر ابتلای شما به سرطان پستان را تعیین کرده و در مورد اینکه آیا به غربالگری بیشتری نیاز دارید یا نه، شما را راهنمایی کنند.
