سرطان پوست ملانوم یک شکل جدی از سرطان پوست است که از سلول‌های معروف به ملانوسیت‌ها شروع می‌شود. اگرچه از سرطان سلول پایه (BCC) و سرطان سلول سنگفرشی (SCC) کمتر است، اما در صورت عدم شناسایی و درمان زودرس، ملانوما به دلیل توانایی بالایی که در متاستاز دارد، به سایر اندام‌ها انتشار می‌یابد.
ملانوسیت چیست؟
ملانوسیت‌ها سلول‌هایی هستند که در لایه فوقانی پوست یافت می‌شوند. آنها یک رنگدانه معروف به ملانیا تولید می‌کنند که به پوست رنگ می‌بخشد. دو نوع ملانین وجود دارد: Eumelanin و Feomelanin. هنگامی که پوست در معرض خورشید (تابش ماوراء بنفشUV) قرار می‌گیرد، درنتیجه باعث آسیب به پوست و ایجاد ملانوسیت ها به ویژه رنگدانه ائوملانین می شود . درواقع سرطان پوست ملانوم هنگامی رخ می‌دهد که آسیب DNA به دلیل سوختگی خورشیدی یا برنزه شدن به دلیل تابش اشعه ماوراء بنفش باعث ایجاد تغییراتی (جهش) در ملانوسیت‌ها شود.
همچنین مطالعه کنید : نور خورشید و سرطان پوست و هرآنچه که باید در مورد آن بدانید!
به طور طبیعی پوست‌های تیره‌تر ، از اوملانین بیشتری برخوردار هستند و افرادی که پوست طبیعی دارند، دارای فوملانین بیشتری هستند. در حالی که اوملانین می‌تواند در برابر آسیب نور خورشید از پوست محافظت کند، اما فوملانین این کار را انجام نمی‌دهد. به همین دلیل افراد مبتلا به پوست تیره خطرات کمتری برای ایجاد سرطان پوست .ملانوم نسبت به افرادی که دارای پوست روشنی هستند، دارند
سرطان پوست ملانوم چگونه به نظر می‌رسد؟
سرطان پوست ملانوم در اشکال، اندازه و رنگ‌های مختلف وجود دارد. از آنجا که تشخیص اولیه سرطان پوست ملانوم بسیار حیاتی است، در ادامه ما علائم و نحوه تشخیص زودرس را ارائه می‌دهیم.
سرطان پوست ملانوم چقدر خطرناک است؟
در صورت تشخیص و درمان زود هنگام، ملانوما قابل درمان است. هنگامی که سرطان پوست ملانوم عمیق‌تر به پوست یا سایر قسمت‌های بدن گسترش یافته باشد، درمان آن دشوارتر می‌شود و می‌تواند کشنده باشد.
انواع سرطان پوست ملانوم چیست؟
سرطان پوست ملانوم هم روی پوست سالم پدید می‌آید و هم از خال‌هایی منشا می‌گیرد که از بدو تولد یا اوایل کودکی (مادرزادی) وجود دارند یا در طول زندگی ظاهر می‌شوند (اکتسابی). از نقطه نظر بالینی، 4 نوع سرطان پوست ملانوم متمایز وجود دارد. ملانوما پخش کننده سطحی (شایع‌ترین آنها که حدود 70 درصد از ملانوم‌های پوستی را تشکیل می‌دهد)، ملانوم لنتیگو بدخیمی، ملانوم عدسی آکرال و ملانوم ندولار (تهاجمی‌ترین ملانوماهای پوستی). برخلاف سه نوع اول که در ابتدا به صورت سطحی رشد می‌کنند، ملانوم ندولار از همان مراحل اولیه خود عمیقاً به بافت حمله می‌کند.
علائم سرطان پوست ملانوم
علامت اصلی سرطان پوست ملانوم تغییر در ظاهر خال یا ظاهر شدن خال جدید است. ویژگی‌های یک خال که ممکن است نشان دهنده شروع ملانوم باشد ، در مخفف ABCDE خلاصه می‌شود:
-
A
برای عدم تقارن در شکل (خال خوش خیم به طور کلی دایره‌ای یا گرد است، ملانوم نامنظم‌تر است).
-
B
مرزهای نامنظم و نامشخص
-
C
رنگ متغیر (یعنی با سایه‌های مختلف در خود خال).
-
D
افزایش ابعاد، هم در عرض و هم در ضخامت.
-
E
تکامل خال که در مدت زمان نسبتاً کوتاهی تغییرات ظاهری را نشان می‌دهد.
علائم هشداردهنده دیگری که باید توسط پزشک بررسی شود، خال خونی، خارش‌دار یا احاطه شده توسط یک توده یا ناحیه قرمز است.
تشخیص سرطان پوست ملانوم چگونه است؟
در وهله اول، متخصص یک ویزیت کامل انجام می‌دهد که در آن سابقه خانوادگی و وجود علائم و نشانه‌های معمول ملانوم پوستی را ارزیابی می‌کند. معاینه بصری پوست با استفاده از اپی لومینسانس، یک تکنیک ویژه برای بزرگ کردن و روشن کردن پوست است. با این حال، تشخیص قطعی سرطان پوست ملانوم نیاز به بیوپسی دارد، که در آن یک نمونه بافت گرفته و سپس زیر میکروسکوپ آنالیز می‌شود.
علاوه بر این، به لطف تجزیه و تحلیل‌های خاص روی نمونه بافت، می‌توان وجود جهش‌های مولکولی معمولی برای برخی از اشکال ملانوم پوستی، تعیین پیش آگهی و درمان مفید را شناسایی کرد. تست‌های تصویربرداری مانند اشعه ایکس قفسه سینه، سی‌تی‌اسکن، اسکن PET و MRI در تعیین اینکه بیماری در کدام قسمت گسترش یافته، مفید هستند.
درمان سرطان پوست ملانوم چگونه است؟
گزینه‌های درمانی زیادی برای سرطان پوست وجود دارد. در ادامه به بررسی آنها می‌پردازیم.
انتخاب اول به طور کلی جراحی است که اغلب در مرحله اولیه، بیماری را به طور دائم درمان می‌کند. وسعت عمل بستگی به مرحله ملانوم دارد. به طور کلی، بخشی از بافت سالم اطراف قسمت موردنظر نیز برداشته می‌شود تا از حذف شدن تمام سلول‌های تومور اطمینان حاصل شود. پس از برداشتن، بافت اطراف زیر میکروسکوپ آنالیز می‌شود و در صورت مشاهده سلول‌های سرطانی در این نواحی، عمل جدیدی برای برداشتن بافت بیشتری انجام می‌شود.
در برخی موارد، غدد لنفاوی سنتینل که اولین گره‌های لنفاوی مستقیماً از تومور هستند نیز با جراحی برداشته می‌شوند. اگر این سلول‌ها حاوی سلول‌های سرطانی باشند، تمام آن‌هایی که در ناحیه آسیب‌دیده هستند حذف می‌شوند. جراحی همچنین می‌تواند برای حذف هر گونه متاستاز مفید باشد.
در سال‌های اخیر، توسعه ایمونوتراپی و درمان هدف مولکولی، استفاده از شیمی‌درمانی در بیماری‌های پیشرفته را کاهش داده و دیدگاه‌های درمانی جدیدی را برای هر بیمار باز کرده است. به طور خاص، مطالعاتی در حال انجام است که ترکیبی از درمان‌ها، توالی یا ادغام آنها با سایر درمان‌های موجود (مانند جراحی و رادیوتراپی) را ارزیابی می‌کند.
جلوگیری از سرطان پوست ملانوم
برخی رفتارها می‌توانند خطر ابتلا به سرطان پوست ملانوم را کاهش دهند. قبل از هر چیزی ضروری است که از دوران کودکی به طور متوسط در معرض نور خورشید قرار بگیرید و از سوختگی اجتناب کنید. به طور کلی، محافظت از پوست در گرم‌ترین ساعات (بین ساعت 10 تا 16) و با پرهیز یا به حداقل رساندن استفاده از نور خورشید ضروری است. در زیر نور آفتاب بهتر است از کلاه و عینک آفتابی استفاده کنید و از کرم‌های محافظ مناسب با نوع پوست خود استفاده کنید و برای اطمینان از پوشش، مداوم آنها را چندین بار استفاده کنید. همچنین باید به صورت دوره‌ای ظاهر خال‌های خود را چه با مراجعه به متخصص پوست و چه به‌طور مستقل با نگاه کردن به آینه و مشاهده یکی از اعضای خانواده بررسی کنید.
