به طور کلی نمی‌توان به طور دقیق گفت که چرا یک شخص به سرطان ریه مبتلا می‌شود و شخص دیگر به این بیماری مبتلا نمی‌شود. طبق تحقیقات، برخی از عوامل ممکن است احتمال ابتلا به سرطان ریه را در فرد افزایش دهند که به آنها عوامل خطر سرطان ریه گفته می‌شود. عوامل خطر به معنای ایجاد ۱۰۰٪ آن بیماری نیستند و نداشتن آنها، عدم ایجاد سرطان را قطعاً رد نخواهد کرد. ما در این مقاله به بررسی علل سرطان ریه پرداخته‌ایم. با ما همراه باشید.
سیگار کشیدن
هنگامی که در مورد علل سرطان ریه صحبت می‌کنیم، به احتمال زیاد اولین علتی که به ذهن‌تان می‌رسد، سیگارکشیدن است. استعمال سیگار و سایر دخانیات، مهم‌ترین علت بروز سرطان ریه در بین ایرانیان است. از هر ۱۰ مورد سرطان ریه، ۷ مورد ناشی از سیگارکشیدن است. حتی اگر سیگار نمی‌کشید، اما در محیطی قرار دارید که دود سیگار دیگران را استنشاق می‌کنید، در معرض خطر ابتلا به سرطان ریه قرار دارید. به این نوع دود، دود دست دوم گفته می‌شود. زندگی کردن با یک فرد سیگاری، خطر ابتلا به سرطان ریه را تا حدود ۳۰ درصد افزایش می‌دهد.
حتی استعمال سیگار به صورت گاه‌به‌گاه هم خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش می‌دهد. هر چه برای مدت زمان بیشتری سیگار بکشید، خطر ابتلا به سرطان ریه در شما افزایش می‌یابد. ترک سیگار بهترین کاری است که می‌توانید برای کمک به سلامتی خود انجام دهید. به یاد داشته باشید که هیچ وقت برای ترک سیگار دیر نیست.
مواد شیمیایی موجود در محل کار
برخی از مواد شیمیایی، خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش می‌دهند. این مواد شامل آزبست (پنبۀ نسوز)، سیلیس و دود خارج‌شده از موتورهای دیزلی هستند. برخی از افراد در محل کار خود به صورت مداوم با این مواد سروکار دارند. آزبست یا همان پنبۀ نسوز در دهه ۱۹۶۰ در کشتی‌سازی و صنعت ساختمان استفاده می‌شد. افراد شاغل در معادن، کارخانه‌ها و دیگر مکان‌هایی که با آزبست سر و کار دارند، بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به سرطان ریه قرار می‌گیرند.
امروزه این ماده به عنوان یکی از علل سرطان ریه در نظر گرفته می‌شود. از سال ۱۹۸۹ استفاده از آزبست ممنوع شد. در ایران، متاسفانه با وجود اینکه بیش از بیست سال از تصویب قوانین منع مصرف آزبست می‌گذرد، همچنان گزارش‌هایی از مصرف آزبست در صنایع وجود دارد.
سیلیس ماده‌ای است که در برخی از صنایع ساختمانی و مصالح مانند شیشه‌سازی و آجرسازی استفاده می‌شود. سیلیس یکی از علل سرطان ریه است. چرا که می‌تواند باعث بروز بیماری به نام سیلیکوزیس شود که خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش می‌دهد. قرار گرفتن در معرض دود خارج‌شده از موتورهای دیزلی، خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش می‌دهد. بنابراین، افرادی که به طور مرتب در معرض دود خارج‌شده از اگزوز موتورهای دیزلی قرار دارند، بیشتر در معرض ابتلا به سرطان ریه هستند. از جمله این افراد، می‌توان به رانندگان و تعمیرکاران خودرو اشاره کرد.
آلودگی هوا
آلودگی هوا نیز یکی دیگر از علل سرطان ریه است. خطری که از این بابت شخص را تهدید می‌کند، بستگی به میزان آلودگی هوایی دارد که به طور مرتب شخص در معرض آن قرار دارد. قرارگرفتن در معرض آلودگی هوای بیرون، باعث ایجاد حدود ۱ مورد از هر ۱۰ مورد (۱۰٪) سرطان ریه می‌شود.
قرار گرفتن در معرض گاز رادون
یکی دیگر از علل سرطان ریه، قرارگرفتن در معرض گاز رادون است. رادون، نوعی گاز بی‌رنگ و بی‌بو است که در اثر تجزیۀ رادیم رادیواکتیو که خود محصول تجزیۀ اورانیوم موجود در پوسته زمین است، به وجود می‌آید. محصولات تجزیه‌شده در اثر پرتو، مواد ژنتیکی را یونیزه می‌کنند و موجب جهش‌هایی می‌شوند که گاهی اوقات سرطان زا هستند.
گاز رادون كه از تجزیه طبیعی اورانیوم به وجود می‌آید، دومین ععلل سرطان ریه بعد از استعمال دخانیات شناخته می‌شود. مصالح ساختمانی مانند سنگ، شن و ماسه و آب‌هایی که از زمین خارج می‌شود و در استخرها، حمام و منزل مورد استفاده قرار می‌گیرد و هم‌چنین شکاف‌های کف ساختمان، از منابع تولید گاز رادون در محیط است. با تهویه صحیح منازل مي‌توان از خطرات ناشی از اين گاز جلوگیری کرد.
سابقۀ خانوادگی سرطان ریه
در صورتی که یکی از بستگان نزدیک شما، مانند پدر، مادر، خواهر و برادر و فرزندان، سابقۀ ابتلا به سرطان ریه داشته باشند و یا در حال حاضر به سرطان ریه مبتلا باشند، خطر ابتلا به سرطان ریه در شما بیشتر است. پژوهشگران در حال بررسی چگونگی تأثیر ژن‌ها بر خطر ابتلا به سرطان ریه هستند.
بیماری ریوی قبلی
بیماری‌های ریوی قبلی جزو علل سرطان ریه هستند و می‌توانند خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش دهند. سابقۀ ابتلا به بیماری‌های ریوی در افراد سیگاری، احتمال ایجاد سرطان را دوچندان می‌کند. بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD)، بیماری مزمن انسدادی مجاری تنفسی نیز نامیده می‌شود. این بیماری به مرور زمان بدتر می‌شود. اصلی‌ترین نشانه‌های این بیماری شامل مواردی همچون تنگی نفس، سرفه و ایجاد خلط سینه است. بیشتر افرادی که برونشیت مزمن دارند، به COPD مبتلا می‌شوند.
در حالی که در گذشته، این بیماری به دو نوع آمفیزم و برونشیت مزمن تقسیم می‌شد، اما آمفیزم تنها توصیف تغییرات ریوی است و خودش بیماری به حساب نمی‌آید و برونشیت مزمن نیز توصیف نشانه‌ای است که می‌تواند همراه با COPD ظاهر شود یا این که نشود.
معمول‌ترین عامل ایجاد COPD استعمال دخانیات است، البته عوامل دیگری همچون آلودگی هوا و وراثت نیز نقش کمتری در ایجاد آن دارند. در صورتی که مبتلا به COPD یا عفونت ریه ذات‌الریه باشید، خطر ابتلا به سرطان ریه در شما در مقایسه با افرادی که به آن مبتلا نیستند، بیشتر است.
سایر علل احتمالی
علل احتمالی مختلفی برای سرطان ریه اعلام می‌شود اما مشخص نیست کدام یک از آنها بر اساس شواهد و مدارک هستند. ممکن است مواردی را شنیده باشید که ما در اینجا ذکر نکرده‌ایم. این امر بدان دلیل است که یا شواهدی در مورد آنها وجود ندارد و یا این که دقیق نیستند.
