کولونوسکوپی و سیگموئیدوسکوپی معاینات بسیار مشابهی هستند که برای بررسی کولون در مواردی چون بواسیر، یبوست، تشخیص سرطان بزرگ و… مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این بخش همراه ما باشید تا تفاوت سیگموئیدوسکوپی و کولونوسکوپی و روش معاینه آنها را به طور کامل توضیح دهیم.
سیگموئیدوسکوپی فقط بخش دیستال کولون را مشاهده می‌کند، در حالی که کولونوسکوپی امکان تجسم کل کولون و دیستال روده کوچک را فراهم می‌کند. در هر دو معاینه، دوربین از مقعد عبور داده می‌شود. هر دو روش را می‌توان برای بیوپسی، انجام اقدامات درمانی جزئی و تشخیص بصری شرایط روده استفاده کرد.
تفاوت سیگموئیدوسکوپی و کولونوسکوپی
برای اینکه بتوانیم تفاوت سیگموئیدوسکوپی و کولونوسکوپی را متوجه شویم، در ابتدا هر دو این روش‌ها را توضیح خواهیم داد.
کولونسکوپی چیست؟
کولونوسکوپی یک معاینه آندوسکوپی است که با آن می‌توان سطح داخلی روده بزرگ و راست‌روده را مشاهده کرد و در نتیجه برای تشخیص بیماری‌های التهابی مزمن، دیورتیکول‌ها، پولیپ‌ها و تومورهای بدخیم استفاده می‌شود. کولونوسکوپی همچنین برای پیشگیری ثانویه از سرطان روده بزرگ بسیار مهم است.
کولونسکوپی چه زمانی انجام می‌شود؟
کولونوسکوپی برای بررسی برخی اختلالات مانند یبوست یا اسهال مکرر، درد یا خونریزی استفاده می‌شود. این آزمایش می‌تواند وجود التهاب یا ضایعات بافتی، دیورتیکول‌ها، پولیپ‌ها (برآمدگی‌های کوچک برآمده در سطح کولون)، انسداد، هرگونه نئوپلاسم بدخیم یا خوش‌خیم را ارزیابی کند. در طول کولونوسکوپی همچنین امکان برداشتن بافت مشکوک برای بیوپسی یا برداشتن پولیپ نیز وجود دارد.
کولونوسکوپی چگونه انجام می‌شود؟
در طول کولونوسکوپی، یک دوربین یا کابل فیبر نوری انعطاف‌پذیر از مقعد عبور داده می‌شود. بسیاری از انجمن‌های پزشکی استفاده روتین از کولونوسکوپی را برای غربالگری سرطان روده بزرگ توصیه می‌کنند.
برای یک کولونوسکوپی خوب، کولون باید عاری از مواد جامد باشد. بیمار باید تا سه روز قبل از کولونوسکوپی فقط مایع شفاف بنوشد. یک روز قبل از عمل، یک ملین باید برای پاکسازی روده تجویز شود.
در روز عمل، بیمار معمولاً بیهوش خواهد بود. ابتدا پزشک یک معاینه دیجیتال رکتوم را برای ارزیابی کفایت آماده‌سازی انجام می‌دهد. سپس دوربین از طریق مقعد به سکوم و سپس به ایلئوم انتهایی منتقل می‌شود. این دوربین کانال‌های زیادی برای هوا، مکش، نور و ابزار دارد. تورم متوسط روده با هوا ممکن است برای تجسم بهتر لازم باشد. بیوپسی تقریباً همیشه برای تجزیه‌وتحلیل بافت‌شناسی گرفته می‌شود. به طور متوسط، این روش در حدود 20-30 دقیقه به پایان می‌رسد. مدتی بعد از عمل طول می‌کشد تا آرام‌بخش از بین برود.
سیگموئیدوسکوپی
دو نوع سیگموئیدوسکوپی وجود دارد. سیگموئیدوسکوپی انعطاف‌پذیر برای تجسم کولون سیگموئید به طحال روده کوچک و روده بزرگ مفید است. سیگموئیدوسکوپی غیر قابل انعطاف برای ارزیابی بیماری آنورکتال بهتر است استفاده شود. تشریح و روش سیگموئیدوسکوپی مانند کولونوسکوپی است. در طول سیگموئیدوسکوپی می‌توان اقداماتی مانند بیوپسی، کوتر و برش را انجام داد.
سیگموئیدوسکوپی چه زمانی انجام می‌شود؟
سیگموئیدوسکوپی معمولاً توسط پزشک برای بررسی بیماری‌های روده پیشنهاد می‌شود که علائم مورد نیاز برای این پیشنهاد شامل موارد زیر است :
- خستگی طولانی مدت
- کاهش وزن غیرقابل‌توضیح
- وجود خون در مدفوع
- درد معده
- مدفوع شل (اسهال) یا یبوست مداوم
- هموروئید
- شکم متورم
سیگموئیدوسکوپی چگونه انجام می‌شود؟
متخصص گوارش از ابزار خاصی برای معاینه استفاده می‌کند، یعنی یک پروب انعطاف‌پذیر مجهز به دوربین و منبع نور که از طریق سوراخ مقعدی به سیگموئید وارد می‌شود. به‌این‌ترتیب، اپراتور قادر است داخل بخش روده را تجسم کند و همچنین از مخاط سیگموئید نمونه‌برداری کند که سپس برای تشخیص صحیح تحت بررسی بافت‌شناسی قرار می‌گیرد. معاینه معمولاً 20-15 دقیقه طول می‌کشد و عموماً پس از تجویز داروهای آرام‌بخش به بیمار انجام می‌شود، بنابراین کاملاً بدون درد است.
تفاوت سیگموئیدوسکوپی و کولونوسکوپی چیست؟
تفاوت سیگموئیدوسکوپی و کولونوسکوپی به طور بارز شامل موارد زیر است:
- سیگموئیدوسکوپی تنها قسمت انتهایی روده بزرگ را مشاهده می‌کند و نیازی به پاکسازی کامل روده بزرگ ندارد، در حالی که کولونوسکوپی نیاز به پاکسازی کامل روده دارد.
- کولونوسکوپی اجازه تجسم تا ایلئوم انتهایی را می‌دهد، در حالی که سیگموئیدوسکوپی این کار را نمی‌کند.
- سیگموئیدوسکوپی به‌اندازه کولونوسکوپی به آرام‌بخشی نیاز ندارد. سیگموئیدوسکوپی به زمان بهبودی کمتری نسبت به کولونوسکوپی نیاز دارد.
