تشخیص سرطان روده بزرگ امر مهمی است که باید با دقت صورت بگیرد. معمولاً مراحل تشخیصی با پزشک عمومی شروع می‌شود که پس از ویزیت، آزمایشات و عکس برداری لازم را تجویز می کند و در صورت صلاحدید توصیه می کند برای ارزیابی عمیق‌تر و انجام آزمایشات بعدی با پزشک متخصص گوارش صحبت کنید.
در بیمارستان، پزشک معالج سوابق پزشکی بیمار را قبل از انجام معاینه فیزیکی که شامل معاینه دیجیتال رکتوم است، می‌دهد. این آزمایش ممکن است کمی ناراحت‌کننده باشد، اما دردناک نیست.
در این بخش قصدداریم تا تشخیص و گزینه‌های درمانی خود را برای روده بزرگ بدون توجه به مرحله یا سن بیمار توضیح دهیم.
در صورتی که پزشک تشخیص دهد مبتلا به سرطان روده بزرگ هستید، ممکن است تمایل داشته باشید که فوراً درمان را شروع کنید. با این حال، ابتدا باید در مورد سرطان خود و نحوه درمان آن اطلاعات بیشتری کسب کنید. این مهم است زیرا تشخیص سرطان روده بزرگ با دقت بالا بهترین درمان را برای شما تعیین می‌کند. در اینجا چند مرحله برای اقداماتی که جهت تشخیص و پس از تشخیص سرطان روده بزرگ باید انجام دهید، آورده شده است.
نحوه تشخیص سرطان روده بزرگ یا کولورکتال
اگر علائم سرطان روده بزرگ یا رکتوم را تجربه می‌کنید، یا اگر آزمایش غربالگری سرطان روده بزرگ با نتایج غیرطبیعی ثبت است، آزمایش‌های بیشتری دریافت خواهید کرد تا درباره آنچه در حال وقوع است بیشتر بدانید و بفهمید آیا سرطان وجود دارد یا خیر. آزمایشاتی که ممکن است انجام شود شامل بیوپسی، اسکن، آزمایش خون، کولونوسکوپی و موارد دیگر است. پس از دریافت نتایج آزمایش، پزشک شما این نتایج را با شما بررسی خواهد کرد.
به‌منظور تشخیص سرطان روده بزرگ، پزشک ممکن است دستور دهد:
کولونوسکوپی: در این معاینه از یک لوله انعطاف‌پذیر با یک دوربین کوچک در انتهای آن استفاده می‌شود که از طریق مقعد وارد روده بزرگ می‌شود. این دوربین تصاویری از داخل روده بزرگ می‌گیرد. پولیپ‌ها و یا نمونه‌های بافت ممکن است برداشته شوند و برای تعیین سرطانی بودن آنها ارزیابی شوند.
سی تی کولونوگرافی: یک لوله کوچک به راست‌روده وارد می‌شود و از هوا برای بادکردن روده بزرگ استفاده می‌شود. سپس، در حالی که به پشت و سپس شکم دراز کشیده‌اید، تصاویر CT با دوز کم پرتو از شکم و لگن گرفته می‌شود. همچنین ممکن است از شما خواسته شود که به پهلو دراز بکشید. رادیولوژیست‌های آموزش‌دیده ویژه معمولاً این معاینه را با استفاده از نرم‌افزار طراحی شده برای سی تی کولونوگرافی تفسیر می‌کنند. این معاینه همچنین می‌تواند پولیپ‌ها و توده‌ها را تشخیص دهد. در صورت مشاهده ناهنجاری، معمولاً باید یک کولونوسکوپی منظم انجام دهید.
تنقیه باریم کنتراست هوا: همچنین به نام GI پایین (معاینه گوارشی) شناخته می‌شود، این معاینه اشعه ایکس روده بزرگ به رادیولوژیست‌ها اجازه می‌دهد تا کولون و رکتوم را در زمان واقعی مشاهده کنند و رشد غیرطبیعی را تشخیص دهند.
انواع دیگر معاینات تصویربرداری که ممکن است پزشک شما تجویز کند عبارت‌اند از:
سی تی شکم و لگن: این روش تصویربرداری از اشعه ایکس برای شناسایی سریع منابع درد یا ناهنجاری‌های داخل دستگاه گوارش استفاده می‌کند.
PET/CT : نوعی اسکن پزشکی هسته‌ای است که از مقدار کمی مواد رادیواکتیو برای موضعی کردن مناطق التهاب یا سرطان در بدن استفاده می‌کند. یک آزمایش PET یا CT تصاویری از PET و CT اسکن را ترکیب می‌کند.
MRI بدن : این آزمایش تصویربرداری از یک آهنربای بزرگ برای تولید تصاویر دقیق از اندام‌های داخلی استفاده می‌کند. اگر بیمار مبتلا به سرطان رکتوم تشخیص‌داده‌شده باشد، به مرحله تومور نگاه کند یا سایر اندام‌ها را برای علائم گسترش سرطان (بیماری متاستاتیک) ارزیابی کند، ممکن است میزان بیماری را تعیین کند. با این تصویربرداری هیچ تشعشعی در کار نیست.
سونوگرافی اندورکتال: این تست تصویربرداری از امواج صوتی با فرکانس بالا تولید شده از یک پروب استفاده می‌کند که به راست‌روده وارد می‌شود. امواج صوتی تصویری از دیواره رکتوم و بافت اطراف آن ایجاد می‌کنند. هیچ تشعشعی در کار نیست. اگر بیمار مبتلا به سرطان رکتوم تشخیص‌داده‌شده باشد، ممکن است از این آزمایش برای تعیین وسعت موضعی بیماری استفاده شود.
مرحله‌بندی پس از تشخیص سرطان روده بزرگ
پس از تشخیص سرطان روده بزرگ، قدم بعدی مرحله‌بندی است. مرحله‌بندی به پزشکان کمک می‌کند تا بفهمند سرطان گسترش‌یافته است یا خیر و اگر چنین است، تا چه حد است. دانستن این موضوع به پزشک اجازه می‌دهد تا بهترین توصیه را برای گزینه‌های درمانی متناسب با مرحله شما ارائه دهد.
تشخیص سرطان روده بزرگ در مرحله 1
اول، آزمایش خون آنزیم‌های خاصی را جستجو می‌کند. همچنین یک معاینه فیزیکی و اسکن‌های تشخیصی برای نشان‌دادن محل قرارگیری سرطان دریافت خواهید کرد. این ممکن است شامل سی‌تی‌اسکن باشد که از اشعه ایکس برای ایجاد تصاویری از مقاطع بدن شما استفاده می‌کند. همچنین می‌توانید انتظار یک توموگرافی گسیل پوزیترون یا اسکن PET را داشته باشید که از یک ماده رادیواکتیو به نام ردیاب استفاده می‌کند که تصاویر سه‌بعدی از بدن شما ایجاد می‌کند. این برای تشخیص بیماری‌هایی مانند سرطان مفید است. در نهایت، تصویربرداری رزونانس مغناطیسی یا اسکن MRI با استفاده از آهنرباهای قدرتمند، امواج رادیویی و کامپیوتر، تصاویر دقیقی از داخل بدن شما ایجاد می‌کند.
تشخیص سرطان روده بزرگ در مرحله 2
جراحی ممکن است قدم بعدی باشد. پزشکان ممکن است بخواهند برای برداشتن سلول‌ها از تومور بیوپسی انجام دهند و از پاتولوژیست بخواهند آنها را بررسی کند تا مشخص کند که آیا طبیعی به نظر می‌رسند یا خیر. به این فرایند تمایز سلولی می‌گویند.
همچنین می‌توانند تومور خود را برای نشانگرهای زیستی آزمایش کنند. نشانگرهای زیستی نقش کلیدی در توسعه برنامه‌های درمانی فردی پس از تشخیص سرطان روده بزرگ دارند. درک نوع تومور ممکن است به شما کمک کند در طول درمان عوارض جانبی کمتری داشته باشید و سلامتی را بهبود ببخشید. در حال حاضر، بیومارکرهای شناخته شده‌ای که بر بیماران سرطان روده بزرگ تأثیر می‌گذارند عبارت‌اند از:
- KRAS
- NRAS
- BRAF
- PIK3CA
- آنتی‌ژن کارسینومبریونیک (CEA)
- MSI-H
- NTRK
- HER2
مرحله 3: چگونه یک مرحله تعیین می‌شود؟
سپس سرطان شما بر اساس سیستم تومور، گره، متاستاز یا TNM که توسط کمیته مشترک سرطان آمریکا (AJCC) ایجاد شده است، طبقه‌بندی می‌شود.
تومور: تا چه اندازه تومور از پوشش داخلی کولون یا رکتوم از طریق لایه‌های دیواره‌های آن امتداد دارد.
گره‌ها: آیا سلول‌های سرطانی در غدد لنفاوی توسط روده بزرگ یافت می‌شوند یا خیر.
متاستاز: آیا سرطان فراتر از روده بزرگ و بافت‌های مجاور آن به اندام‌هایی مانند ریه یا کبد گسترش‌یافته است. پس از اینکه پزشکان یک تومور را با سیستم TNM طبقه‌بندی کردند، یک مرحله کلی تعیین می‌شود که از مرحله 0 (سرطانی یافت نشد) تا مرحله IV (سرطان به اندام‌های فراتر از روده بزرگ یا رکتوم گسترش می‌یابد).
گرفتن نظر دوم جهت آسودگی تشخیص سرطان روده بزرگ
اگر شما یا تیم پزشکی شما در مورد تشخیص یا انتخاب‌های درمانی خود تردید دارید، نظر دوم یا حتی نظر سوم را دریافت کنید. نظر دوم می‌تواند به شما کمک کند تا مطمئن شوید که تشخیص و مرحله دقیق را دریافت کرده‌اید. ممکن است نظری از دکتری بگیرید که در زمینه‌های مختلف درمان سرطان تخصص دارد و دیدگاه متفاوتی را در اختیار شما قرار می‌دهد. در نهایت، گرفتن نظر دوم می‌تواند به شما در شناسایی بهترین رویکرد درمانی کمک کند و به شما اطمینان دهد که تصمیمات درمانی را به‌پیش خواهید برد.
مراحل بعدی: ایجاد یک برنامه درمانی
تشخیص سرطان روده بزرگ می‌تواند فوق‌العاده استرس‌زا باشد، مهم نیست در چه مرحله‌ای باشد. قبل از اینکه تصمیم بگیرید کدام گزینه درمانی برای شما بهترین است، وقت بگذارید و با پزشک خود صحبت کنید. برخی از گزینه‌های درمانی عبارت‌اند از:
- عمل جراحي
- درمان هدفمند
- پرتودرمانی
- شیمی درمانی
- ایمونوتراپی
هنگامی که تشخیص سرطان روده بزرگ یا سرطان رکتوم را دریافت کردید، شروع به جمع‌آوری پزشکان مناسب برای روند درمانی خود کنید. علاوه بر انکولوژیست و جراح خود، به دنبال متخصصانی باشید که به شما در مدیریت سلامت روان و سایر مسائل عملی کمک کنند. این ایده خوبی است که بدون درنظرگرفتن مرحله سرطان، مراقبت‌های تسکینی را نیز شامل شود. اگر قبلاً به از خدمات مشاوره یا مدد کاری کمک نگرفته‌اید، ایده خوبی است که در زمان تشخیص به دنبال این موارد باشید تا شمارا در کنترل وضعیت روحی کمک کنند.
